--------
ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ အဓိက ျမစ္ၾကီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ကုလားတန္ႏွင့္ ေလးျမိဳ႕ျမစ္ ကမ္းပါးမ်ား ျပိဳက်ေနသျဖင့္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ ရွိ ေက်းရြာတခ်ိဳ႕တြင္ ေစ်းဆိုင္မ်ား ျမစ္ထဲ ပါသြားေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ကုလားတန္ျမစ္ေရ တိုက္စားမူေၾကာင့္ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ အေပါက္၀ ေက်းရြာရွိ ေစ်းဆိုင္မ်ားကို ေျပာင္းေရြ႕ေနရသလို မင္းျပားျမိဳ႕နယ္ ပန္းေျမာင္းေက်းရြာတြင္မူ ဆိုင္ခန္း ၁၃ ခန္း ျမစ္ကမ္းျပိဳက်သျဖင့္ ေရထဲပါသြားေၾကာင္း သိရသည္။
ပန္းေျမာင္းရြာသား တစ္ဦးက ျမစ္ေရတုိက္စားမႈေၾကာင့္ ဆုိင္ခန္းမ်ား ျမစ္ထဲ ပါသြားေၾကာင္းကို ယခုလို ေျပာသည္။
"ဒီလ ၁၅ ရက္ေန႔ကေန႔ ဒီေန႔ထိ ကမ္းပါးျပိဳက်တဲ့ အတြက္ ပန္းေျမာင္းေစ်းက ဆိုင္ခန္း ၁၃ ခန္း ျမစ္ေရထဲ ပါသြားပါတယ္။ ေနာက္ထပ္လည္း ျပိဳက်ႏိုင္ပါတယ္။ ျပိဳက်မယ့္ အေျခအေန ေတြ ျဖစ္ေနလို႔ တျခား ဆုိင္ခန္းေတြ ကိုလည္း ျမစ္နဲ႕ ေ၀းတဲ့ ေနရာကို ေျပာင္းေရြ႕ေနရတယ္" ဟု ေျပာသည္။
ျမစ္ကမ္းျပိဳက်၍ လူအေသေပ်ာက္ မရွိေသာ္လည္း ပ်က္စီး ဆုံးရံႈးမႈ မ်ားေၾကာင္း သိရသည္။ ၎အျပင္ ေက်ာက္စာတိုင္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း အုတ္တံတုိင္းမ်ားလည္း ျမစ္ထဲကို ျပိဳက်သြားခဲ့ျပီး ပန္းေျမာင္းျမိဳ႕ေစ်း ဆိုင္းဘုတ္လည္း ျမစ္ထဲကို ပါသြားေၾကာင္း သိရသည္။
" ေစ်းက အခုဆို ျမစ္ေရတုိက္စားလို႔ သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္သာ က်န္ေတာ့တယ္။ ပန္းေျမာင္းေစ်းက ေစ်းဧရိယာ အက်ယ္ဝန္းက ေတာ္ေတာ္ၾကီးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုအခါ ျမစ္ေရတိုက္စားတဲ့ အတြက္ တျဖည္းျဖည္နဲ႕ ေစ်းဧရိယာက က်ဥ္းလာျပီး ေစ်းသည္ေတြလည္း အခု လမ္းမမ်ားေပၚတက္ျပီး ေရာင္းခ် ေနၾကရပါတယ္" ဟု ေျပာသည္။
ျမစ္ေရ တိုက္စားမႈေၾကာင့္ ကမ္းပါးျပိဳက်မူမွာ ႏွစ္စဥ္ ျဖစ္ပြားေနေသာ္လည္း တာ၀န္ရွိသူ အာဏာပိုင္မ်ားက ကမ္းပါးျပိဳက်မႈ ကာကြယ္ရန္ စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ေပးမႈမ်ား မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ပန္းေျမာင္းရြာသည္ ေလးျမိဳ႕ျမစ္ အထက္ပိုင္း ေျမာက္ဦး ၿမိဳ႕နယ္ႏႇင့္ မင္းျပား ၿမိဳ႕နယ္ အစပ္တြင္ တည္ရွိျပီး စီးပြားေရးေကာင္းေသာ ေက်းရြာၾကီး တရြာျဖစ္ကာ ပန္းေျမာင္းေစ်းမွာလည္း ေဒသခံ ျပည္သူ ေထာင္ေသာင္း မ်ားစြာ အသုံုးျပဳေနရေသာ ေစ်းျဖစ္သည္။
ပန္းေျမာင္းေစ်းကဲ့သို႕ ေက်ာက္ေတာ္ၿမဳိ႕နယ္ အေပါက္ဝေက်းရြာတြင္လည္း အလားတူ ျမစ္ေရ တုိုက္စား မႈေၾကာင့္ ရြာကမ္းပါးမ်ား ဆက္တုိက္ၿပဳိဆင္းေနသျဖင့္ သာသနိက အေဆာက္အအံုမ်ား၊ ရြာေစ်းဆိုင္မ်ား ျခိမ္းေျခာက္ ခံေနရသည္ဟု သိရသည္။
" ကမ္းပါးျပိဳက်မႈကို အခ်ိန္မွီ မကာကြယ္မျပဳျပင္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ မ်ာမၾကာမီ ကာလတခု အတြင္းမွာဘဲ ေခ်ာင္းဝ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ေက်ာင္း၊ ေသာက္ေရကန္ေတြ၊ ေစ်းဆိုင္ေတြ ပ်က္စီးမည့္အေျခအေန ရွိေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကမ္းပါးျပိဳေနတဲ့ အတြက္ ရြာေစ်း ဆိုင္ခန္းမ်ားကို အျမဲတမ္း ေျပာင္းေရြ႕ေနၾကရပါတယ္" အေပါက္၀ေက်းရြာမွ ဆိုင္သည္ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
အေပါက္၀တြင္ ကမ္းပါး ျပိဳေနသျဖင့္ ရြာဧရိယာမွာ တျဖည္းျဖည္း က်ဥ္းလာျပီး ျမစ္ျပင္မွာ က်ယ္လာေနသည္ဟု သူက ေျပာသည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွစတင္ျပီး ကမ္းပါးျပိဳက်မႈ အႏၱရယ္မွ ကင္းေဝးေစရန္အတြက္ ေရအရင္း အျမစ္ဌာနမွ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားက ေျမထိန္း နံရံ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ခိုင္ခံေသခ်ာမႈ မရွိသည့္အတြက္ အက်ိဳးမရွိဘဲ ျမစ္ကမ္း ဆက္လက္ ျပိဳက်ေနသည္ဟု သိရသည္။
အခုလို ေရတိုက္စား ကမ္းပါးျပိဳက်မႈကို မကြယ္မတားဆီးႏိုင္ပါက ျမစ္ကမ္းေဘးတြင္ တည္ရွိေသာ ေက်းရြာမ်ား ပ်က္စီးႏိုင္သည့္ အေျခအေန ရွိသျဖင့္ ပန္းေျမာင္းႏွင့္ အေပါက္ဝ ေဒသခံမ်ားက ေျမထိန္း နံရံမ်ား ခိုင္ခန္႕ ေသခ်ာေအာင္ ျပဳျပင္ ေပးေစလိုေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
သို႕ေသာ္လည္း လက္ရွိ အစိုးရအေနျဖင့္ ျမစ္ကမ္းမ်ား ျပိဳက်ေနသည္ကို ထိန္းသိမ္းရန္ အစီအစဥ္ မရွိေၾကာင္းကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ယခုလို ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္ဟု မင္းျပား ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
" သမၼတၾကီးေရာက္လာတဲ့ အခါ မင္းျပားဆိပ္ကမ္းက ျပိဳေနတဲ့ အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက လုပ္ေဆာင္ ေပးဖို႕ တင္ျပပါတယ္။ အဲသလို တင္ျပတဲ့အခါ ကုိယ့္ျပည္တြင္းမွာ ကမ္းပါးျပိဳတာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ တဘက္ျပိဳရင္ တဘက္ကို ကမ္းဆန္းတဲဲ့အတြက္ သူမ်ား တိုင္းျပည္ကို ေျမေတြ ေရာက္သြားတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီလို ျပိဳေနတာက ဧရာ၀တီမွာလည္း ျပိဳေနတယ္။ ခ်င္းတြင္း အပါအ၀င္ တျခားျမစ္ေတြမွာလည္း ျပိဳေနတဲ့ အတြက္ ျမစ္ကမ္းပါးျပိဳတာကို လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႕ဆိုတာ လက္ေတြ႕မွာ သိပ္မလြယ္ဘူးလို႕ ေျပာသြားပါတယ္" ဟု ေျပာသည္။
ေလးျမိဳ႕ ျမစ္ အထက္ပိုင္းတြင္ ျမစ္အတြင္းမွ ေက်ာက္မ်ားကို ေဖၚယူျပီး ေက်ာက္ ထုတ္လုပ္ေနသျဖင့္ ေရၾကာင္း ေျပာင္းလဲမူမ်ား ျဖစ္ကာ ေရတိုက္စားသျဖင့္ မင္းျပားျမိဳ႕တြင္လည္း အၾကီးအက်ယ္ ကမ္းပါးမ်ား ျပိဳက်ေနသည္ဟု သိရသည္။
narinjara