ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡကာလအတြင္းမွ ျမင္ကြင္းတစ္ခု၃။ ယခု ဘဂၤလီအေရး ျပႆနာဟူသည္မွာ ယခင္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ ရိွခဲ့ေသာ ဘဂၤလီတို႔၏ နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္လိုမူႏွင့္ မေတာ္မတရား ျပဳမူက်င့္ၾကံခဲ့ၾကသည္႔ ေနာက္ခံအေၾကာင္းရင္းမ်ားႏွင့္ လတ္တေလာ ရက္စက္ယုတ္မာစြာ ျပဳက်င့္မႈမ်ားအေပၚ မူတည္ျပီး ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားမွ ဘဂၤလီ (၃) ဦးက ရခိုင္မိန္းကေလး တစ္ဦးအေပၚတြင္ ရက္စက္စြာ မုဒိန္းက်င့္ျပီး မေတာ္ရာကို ဒါးျဖင့္ေမြႊကာ လည္လီွး သတ္ျဖတ္ပစ္ျခင္းသည္ နဂိုကပင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အနာအခံဓါတ္ရိွေနသည္႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔ကို အၾကီးအက်ယ္ ေပါက္ကြဲေစခဲ့ပါတယ္။ မတိုင္မီကေလးကမွ ဘီဘီစီရဲ႕ လုပ္ၾကံေဆာင္းပါးကလည္း အခံအျဖစ္ ရိွေနခ်ိန္ျဖစ္ရာ စနက္တန္ကို မီးရိွဳ႕ေပးလိုက္သလို ျဖစ္သြားခ့ဲပါတယ္။
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၏ အားနည္းကလည္း ရိွေနေသးသျဖင့္ ေတာင္ကုတ္တြင္ ရန္ကုန္မွတက္လာေသာ မူဆလင္ဗလီဆရာ အခ်ဳိ႕ကို ေဒါသအေလွ်ာက္ လက္တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဤကဲ့သို႔ လက္တုန္႔ျပန္မူမ်ဳိးကေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ တရားဥပေဒအတိုင္းပဲ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ထိုအေျခအေနေပၚမွာ နဂိုကပင္ အစီအစဥ္ ရိွထားျပီးျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလီေတြဟာ ေမာင္ေတာ ဘူးသီးေတာင္ေဒသက အစျပဳျပီး တေန႔တည္း တခ်ိန္တည္း ခ်ိန္ကိုက္ကာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ အစီအစဥ္တက် လက္စားေခ် သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ရြာကိုမီး႐ိႈ႕ျခင္း၊ ေရတြင္အဆိပ္ခတ္ျခင္း စသည္တို႔ကို သဲၾကီးမဲၾကီး ျပန္လည္ တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပန္လည္ျပီး သတင္းအရပ္ရပ္ကို စုစည္းလိုက္တဲ့အခါမွာ ဘဂၤလီအစြန္းေရာက္မ်ားဟာ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေရးအရ ထိုးႏွက္ရန္ႏွင့္ ယခုကဲ့သို႔ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ရန္ အစီအစဥ္မ်ား ရိွထားျပီးျဖစ္တာကို ႏွစ္ဘက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕သတင္းမ်ားအရ သိရိွႏိုင္ၾကပါတယ္။ ၎တို႔ရဲ႕ အစီအစဥ္ မျဖစ္ေပၚမီမွာ ယခုျဖစ္စဥ္မ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့အတြက္ ျဖစ္စဥ္အေပၚ လွ်င္ျမန္စြာ တုန္႔ျပန္ႏိုင္ခဲ့ၾကျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဤကဲ့သို႔ ဘဂၤလီမ်ားက ဆူပူေသာင္းက်န္း သတ္ျဖတ္ေနမႈမ်ားကို ဥပေဒအတိုင္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူရမည္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေနတာကို ကုလသမဂၢအပါအဝင္ မည္သူမွ ဝင္ေရာက္စြက္ဖြက္ရန္ မလိုပါ။ ၎အျပင္ ျပစ္မူက်ဴးလြန္ထားသူမ်ား ေနထိုင္ခြင့္ရိွသူမ်ားႏွင့္ မရိွသူမ်ားကို စစ္ေဆးေဖၚထုတ္ျပီး ရာဇဝတ္မူဆိုင္ရာ ဥပေဒႏွင့္ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒအတုိ္င္း ဖမ္းဆီးအေရးယူမူမ်ား ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ မည္သည္႔ႏိုင္ငံမဆို လုပ္ေဆာင္ၾကရမည္႔ အစီအစဥ္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို လူ႔အခြင့္အေရးတို႔နဲ႔ မမွန္မကန္ အကာအကြယ္ေပးလို႔ကေတာ့ မရႏိုင္ပါဘူး။
၄။ ထိုဘဂၤလီမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ ေျခခ်ေလ်ာက္လွမ္းသည္ကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး လက္ဦးမႈရယူကာ အခြင့္အေရးဝင္ယူ အျမတ္ထုတ္လာၾကျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားအေရးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တိုင္းရင္းသားမ်ားအားလုံးနဲ႔ သက္ဆိုင္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလုံးရဲ႕ အေရးျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အခ်ဴပ္အျခာအာဏာႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္လုံျခံဳေရးအတြက္ အထူးသတိထား ေဆာင္ရြက္သင့္သည္႔ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ အေလ်ာ့ေပးျခင္း ႏိုင္ငံေရးကစားျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္၍ မရပဲ ေျဖာင့္မွန္စြာႏွင့္ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ားအတိုင္း တိက်ျပတ္သားစြာ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ အစိုးရအေနျဖင့္ တိက်ျပတ္သားေသာ ေပၚလစီမရိွပဲ ဆန္စင္ရာက်ည္ေပြ႔လိုက္ေနသလို လုပ္ေနတာလည္း မျဖစ္သင့္ပါ။ ဘဂၤလီကိစၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး သမၼတရုံး၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို အကန္႔ကြက္ခံရသည္ကို သင္ခန္းစာ ယူသင့္ပါတယ္။ ကုလနွင့္အင္ဂ်ီအိုဝန္ထမ္းမ်ားကို ဥပေဒအရ စီရင္ခဲ့ေသာ္လည္း ဖိအားအရပ္ရပ္ကို မလြန္ႏိုင္သျဖင့္ နည္းနည္းမွ ေတာင့္မခံပဲ အလ်င္အျမန္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ရသည္႔ အစိုးရရဲ႕ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ လိုက္ေလ်ာလိုက္ရတဲ့ သေဘာျဖစ္ေနပါတယ္။ ဥပေဒဆိုတာကို အခိုင္အမာ ရပ္တည္ေၾကာင္း ျပသသင့္ျပိီး မစၥတာဘန္ကီမြန္းကဲ့သို႔ေသာ ပုဂၢဳိလ္က ေတာင္းဆိုလာခ်ိန္ထိေတာ့ ေတာင့္ထားသင့္ေၾကာင္း ယူဆမိပါတယ္။ ထုိ႔အတူ မိမိတိုင္းရင္းသား ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား၏ သေဘာထားမ်ားကို ေလးစားစြာ ျပန္ၾကည္႔ေပးျခင္း၊ ညမထြက္ရ အမိန္႔ေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားကို ပညာေပးျပီး ျပန္လႊတ္ေပးျခင္း တို႔ကိုလည္း ျပဳသင့္ပါတယ္။ မိမိႏိုင္ငံသားမ်ား မိမိတို႔တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စိတ္ဓါတ္မ်ားကို ဦးက်ဳိးမသြားသင့္ေပ။ အစိုးရအား ျပင္ပအၾကံေပး ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း အျပည္႔အဝ မယုံၾကည္ထားသင့္ပါ။ အခ်ိဳ႕ဆိုလ်င္ သတင္းရန႔ံ သင္းပ်ံ႕ပ်ံ႕ႏွင့္ ရိွေနတာကိုလည္း မ်က္ေျခမျပတ္သင့္ပါ။
၅။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ အေနႏွင့္ အဓိက သာမညခြဲ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူလူထုတရပ္လုံး၏ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ စံနစ္တက် ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ေနရခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးယခင္က အစိုးရအဖြ႔ဲသည္ အဓိကကို သာမည၊ သာမညကို အဓိက လုပ္ခဲ့သျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ျပႆနာမ်ား ရိွခဲ့သည္ကို သင္ခန္းစာယူသင့္ပါတယ္။ ဘဂၤလီျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာလူထုတရပ္လုံးသည္ ႏိုင္ငံေတာ္အေရး အမ်ဳိးသားေရးျဖစ္သျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ေနာက္တြင္ ညီညြတ္စြာ ရပ္တည္လ်က္ ရိွသျဖင့္ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ လုံးဝမရိွပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ျပည္သူလူထု၏ အက်ဳိးစီးပါြးအတြက္ကိုသာ အခ်ိန္မဆိုင္းပဲ အက်ဳိးရိွရိွ စဥ္းစားၾကိဳးစား၍ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္လည္း Pro, Neutral နည္းနိႆယမ်ားႏွင့္ Diplomatic means မ်ား အားလုံးကို အသုံးျပဳကာ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ဆက္ဆံသင့္ေသာ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားရာ ရခိုင္ျပည္နယ္၇။ ယခင္ တစ္ပတ္ေလာက္က ကေလးျမိဳ႕နယ္တြင္ ခိုးဝင္လာေသာ ဘဂၤလိီအင္အားမွာ ၃၀ ခန္႔ျဖစ္သည္။ တခါဝင္လ်င္ ၃၀- ၄၀ နွုန္းႏွင့္ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုျဖင့္ တြက္ခ်က္ၾကည္႔ပါက မႏၱေလး၊ ရန္ကုန္တြင္ မည္မ်ွဝင္ေရာက္ေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ဥပမာျပရပါက ႏြားေမွာင္ခိုသေဘာႏွင့္ၾကည္႔လ်င္ ႏြားအုပ္တစ္အုပ္ ပို႔ေဆာင္ရာတြင္ လမ္းျပသူ၊ ေခၚေဆာင္လာသူ၊ ေနာက္ကြယ္မွၾကိဳးကိုင္သူ၊ လမ္းေၾကာင္းရွင္းသူ၊ လာဘ္ေငြယူျပီး သြားေစသူ၊ လမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ဂိတ္အဆင့္ဆင့္ ျဖတ္ေက်ာ္ရာတြင္ တာဝန္ရိွသူမ်ား ပါဝင္ပတ္သက္မႈ၊ ခရီးဆုံးတြင္ ႏြားလက္ခံသူ စသည္ျဖင့္ ရိွၾကရာ အားလုံးကို ေဖၚထုတ္အေရးယူႏိုင္ဖို႔ လုိပါတယ္။ မႏၱေလး၊ ရန္ကုန္ ရန္ကုန္တြင္ပင္ အထူးသျဖင့္ တာေမြ၊ မအူကုန္း ၊ ပန္းဘဲတန္း၊ ေက်ာက္တံတားျမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ အထူးအဖြဲ႔မ်ားျဖင့္ စစ္ေဆးသင့္သည္။ အခ်ဳိ႕ယူဆသလို ေျမာက္မွဝင္ ေတာင္မွထြက္သြားမည္ဟူေသာ အယူအဆ မမွန္ပါ။ ျပည္တြင္းမွာပင္ အမ်ဳိးတူမ်ား အၾကား၌ ေရာေနွာ ေဖ်ာက္ဝင္ထားလ်က္ ရိွေနပါတယ္။ အခ်ိန္မီ မစစ္ေဆး မရွာေဖြလွ်င္ ထိုျမိဳ႕နယ္မ်ားသည္ ေဗဒါပင္ပြားမ်ား အဖုံးလႊမ္းခံရေသာ ေရကန္သဖြယ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုခဲ့ျပီးေသာ သနပ္ခါးတုံးႏွင့္ေက်ာက္ျပင္ ဥပမာကိုလည္း တာဝန္ရွိသူအားလုံး သေဘာေပါက္ေစခ်င္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီသည္လည္း ဘဂၤလီမ်ား ပါဝင္ဖြဲ႔စည္းထားသျဖင့္ ပါဝင္ပတ္သက္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေပးထားႏိုင္ပါတယ္။ အဆိုပါ ပါတီရိွေနေသးပါကလည္း ဥပေဒအတုိင္းပင္ ပါတီဖြဲ႔ထားျခင္းကို စုံစမ္းေဖၚထုတ္၍ တားဆီးျခင္း အေရးယူဖ်က္သိမ္းျခင္း ျပဳသင့္ပါတယ္။
၈။ ဤရခိုင္ ဘဂၤလီ ပဋိပကၡတြင္ ထူးျခားမႈတစ္ခုမွာ ျမန္မာျပည္သူလူထု တရပ္လုံးသည္ “ အေရးၾကီးလ်င္ ေသြးနီးသည္ ” ကို ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအျပင္ တိုင္းရင္းသားအားလုံး မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔ သိရိွႏိုင္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးတြင္ ေဒသအသီးသီးမွ သမၼတအား ေထာက္ခံမႈမ်ားႏွင့္ ယခု ျငိမ္းခ်မ္းေရး လွဳပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္သား တိုင္းရင္းသားအားလုံး တစိတ္တဝမ္းတည္း စည္းလုံးညီညြတ္မူ ရိွျခင္းႏွင့္ စည္းလုံးညီညြတ္မႈ၊ ျငိမ္းခ်မ္းမႈကိုသာ လိုလားေၾကာင္း ျပသလိုက္တဲ့ စစ္မွန္ေသာ ျပည္သူ႔သေဘာထားပင္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ခဲ့ၾကရပါတယ္။