စတင္က်င္းပလ်က္ရွိသည့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးပါတီ RNDP ၏ ပထမအႀကိမ္ ညီလာခံတြင္ ဖက္ဒရယ္အေရး ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေန႔အထိ စစ္ပြဲမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားေနရျခင္းအား ေျဖရွင္းရန္အတြက္ တိုင္းရင္းသား အားလံုး လက္ခံႏိုင္သည့္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္တခု လိုအပ္ေၾကာင္း RNDP ပါတီ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာေအးေမာင္က
ေျပာသည္။
“Federal အေရးနဲ႔ပါတ္သက္ျပီး က်ေနာ္တို႔ မနက္ျဖန္ ေဆြးေႏြးၾကမယ္။ တခုတည္းေသာ နည္းလမ္း တကယ္စစ္မွန္ျပီး အကုန္လက္ခံႏိုင္တဲ့ အနားညီ ျပည္ေထာင္စုဆိုတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ ညီတူညီမွ်လက္ခံတဲ့ စနစ္ၾကီးတခု decentralize လုပ္တဲ့ စနစ္ပဲ။ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ေလွ်ာ့ရမယ္။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းေဒသႀကီးဆိုရင္ေတာင္မွ ျပည္နယ္ ႀကီး တခုေအာက္မွာရွိတဲ့ အအုပ္ခ်ဳပ္ခံ ေဒသေလးေတြျဖစ္ျဖစ္ ပံုစံေျပာင္းရမွာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က ရွစ္ျပည္ေထာင္ အေလးအနက္ထားပါတယ္” ဟု ဗုဒၶဟူးေန႔ ညီလာခံ ပထမေန႔ အၿပီးတြင္ မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
စစ္မွန္ၿပီး အေပးအယူမွ်တသည့္ ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္ပါက ဘယ္လိုမွ မျပိဳကြဲႏိုင္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာ သည္။
“ဗမာဆိုတာလည္း ျပည္နယ္ၾကီးတခု သတ္မွတ္လိုက္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုၾကီးကို ျပည္နယ္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔ခ်င္တယ္။ ျပည္နယ္အသစ္ေတြကလည္း သူ႔အဂၤါအေလ်ာက္ ေပၚလာၾကမယ္” ဟု မဇိၥ်မကို ေျပာသည္။
ညီလာခံပထမေန႔ကို စစ္ေတြၿမိဳ႕ ပညာလကၤာရ ေက်ာင္းတိုက္တြင္ က်င္းပခဲ့ၿပီး သံုးရက္ၾကာ က်င္းပမည့္ ပါတီ ညီလာခံတြင္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားေန႔ သတ္မွတ္ေရး အတြက္လည္း ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးၾကမည္ျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႔က Kingdom နဲ႔ ေနခဲ့ၾကတာပါ။ အမ်ိဳးသားလို႔ သတ္မွတ္ရင္ အမ်ိဳးသားေန႔တေန႔ ရွိရမွာပါ။ အမ်ိဳးသား သီခ်င္း၊ အမ်ိဳးသားပန္း၊ အကုန္လံုး ကမၻာမွာလည္း သတ္မွတ္ၾကတာပဲ” ဟု ဆိုသည္။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ မဆလ အေျခခံဥပေဒအရ ဒီဇဘၤာ ၁၅ ရက္ေန႔ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ေသာ္လည္း သီးျခား ‘ရခိုင္အမ်ဳိးသားေန႔’ သတ္မွတ္ရန္ အတြက္ ျပည္တြင္း/ျပည္ပ ရခိုင္ပညာရွင္၊ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရးသမား၊ သမိုင္းပညာရွင္မ်ား ဝိုင္းဝန္းစဥ္းစားၾကရန္ RNDP က ေၾကညာခ်က္တခု ထုတ္ျပန္ေဆာ္ၾသခဲ့ဖူးသည္။
ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ သမိုင္းစတင္သည့္ မာယုမင္းဆက္ စသည့္ေန႔၊ ေျမာက္ဦးနန္းေတာ္ စတည္သည့္ေန႔၊ ရခိုင္ဘုရင္ႏွင့္ ဗမာဘုရင္ နယ္ျခားစည္းျခားခဲ့သည့္ေန႔၊ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမေန႔ စသျဖင့္ အဆိုအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
ညီလာခံ ပထမေန႔တြင္ အတြင္းေရးမႉး ႏိုင္ငံေရး အစီရင္ခံစာ၊ ဗဟိုေကာ္မတီ အစီရင္ခံစာ၊ ေငြစာရင္းႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ၃ ရပ္ႏွွင့္ပါတ္သက္သည့္အစီရင္ခံစာမ်ား တင္သြင္းျပီးျဖစ္ကာ ကိုယ္စားလွယ္ ၂ဝဝ ခန္႔ တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
..................
mizzimaburmese