ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္းႏွင့္ ေဒသမ်ား ဆိုပါလား
ဦးမိ်ဳး(ဥပေဒ)
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ဟူ၍ ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရး ရကတည္းက ယေန႔ထိ တခါမွ မေပၚေပါက္ခဲ့ ဘူးေသးေခ်။ (၁၉၄၇) ခုႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒသည္ပင္လွ်င္ ျပည္ေထာင္စု ဥပေဒ မစစ္ခဲ့ေသးေပ။ လြတ္လပ္ေရး အရယူႏိုင္ရန္ ပင္ လံုစိတ္ဓာတ္ျဖင့္ ေရးဆြဲခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
၎ကိုျပင္ဆင္ရန္ (၀ါ) ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲရန္ ျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ ပါလီမန္ အစည္းအေ၀းက (၁၉၆၀) ျပည့္ႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ (၁၀) ရက္ေန႔တြင္ အဖြဲ႔၀င္ (၂၉) ဦးပါေသာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးေကာ္မတီကို ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့သည္။ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ေကာ္မတီ၏ တာ၀န္ (၃) ရပ္ကိုလည္း ခ်မွတ္ေပးခဲ့သည္။
စုေပါင္းညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးၿပီး ျပင္ဆင္ရန္ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ အခ်ိန္ကာလမွာပင္ ဗိုလ္ေန၀င္း စစ္အုပ္စုက (၁၉၆၂) ခုႏွစ္တြင္ စစ္ အာဏာသိမ္းကာ ျပည္ေထာင္စုကို ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ဗိုလ္ေန၀င္း၏ (၁၉၇၄) ခုႏွစ္ မဆလ ျပည္ေထာင္စု အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္ ယခု ဗိုလ္သန္းေရႊ၏ (၂၀၀၈) ခုႏွစ္ နအဖ ျပည္ေထာင္စုအေျခခံဥပေဒမွာလည္း အတူတူႏွင့္အႏူႏူပင္ျဖစ္သည္။အဘယ္ေၾကာင့္ နည္း။ ဗိုလ္ေန၀င္း၏ (၁၉၇၄) ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၃၁) အရႏွင့္ ဗိုလ္သန္းေရႊ၏ (၂၀၀၈) ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၄၉) အရ- တုိင္းေဒသႀကီး (၇) ခုႏွင့္ ျပည္နယ္ (၇) ခု ပုိင္းျခားသတ္မွတ္ခ်က္မွာ တထပ္တည္းတူေနၾက၍ျဖစ္ပါသည္။ အားလံုး တျပည္ေထာင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒခ်ည္း ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။ မည္သည့္ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ကမွ် ျပည္ေထာင္ စု ကို လံုး၀မလိုလားေၾကာင္း တုိင္းရင္းသားအားလံုးက သိႏွင့္ေနၾကၿပီးျဖစ္သည္။
(၁၉၇၄) ခုႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒထက္ ပိုဆုိးသည္က (၂၀၀၈) ခုႏွစ္ တျပည္ေထာင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒတြင္ ေဒသဆုိင္ရာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပုဒ္မမ်ားကို ျပ႒ာန္းလာသည္။ ဥပေဒေနာက္ထပ္တုိး၍ ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ (Divide and rule) ခြဲျခား ဖိႏိွပ္ရန္ျပ႒ာန္းလာေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အေကာင္းဘက္ကို ဦးတည္သေလာ၊ အဆုိးဘက္ကို ဦးတည္ေရွ႕ရႈေနပါသေလာ၊ ဆန္းစစ္သံုးသပ္ရပါမည္။
(၂၀၀၈) အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၅၆) တြင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတုိင္းႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း သတ္မွတ္သည္။
(က) စစ္ကိုင္းတုိင္းရွိ ေလရွီးၿမိဳ႕နယ္၊ လဟယ္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ နန္းယြန္းၿမိဳ႕နယ္တုိ႔ကို စုစည္းၿပီး နာဂ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ၊
(ခ) ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ရြာငံၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ပင္းတယၿမိဳ႕နယ္ တို႔ကို စုစည္းၿပီး ဓႏု ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသ၊
(ဂ) ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ဟုိပုန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ဆီဆုိင္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕နယ္ တို႔ကို စုစည္းၿပီး ပအို၀္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ
(ဃ) ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ မန္တံုၿမိဳ႕နယ္ တို႔ကို စုစည္းၿပီး ပေလာင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ၊
(င) ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ကုန္းၾကမ္းၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေလာက္ကုိင္ၿမိဳ႕နယ္ တုိ႔ကိုစုစည္းၿပီး ကိုးကန္႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ၊
(စ) ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ဟုိပန္ၿမိဳ႕နယ္၊ မုိင္းေမာၿမိဳ႕နယ္၊ ပန္၀ုိင္ၿမိဳ႕နယ္၊ နားဖန္းၿမိဳ႕နယ္၊ မက္မန္းၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ပန္ဆန္း (ပန္းခမ္း) ၿမိဳ႕နယ္ ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္ တုိ႔ကို ခ႐ိုင္ ႏွစ္ခ႐ုိင္ ဖြဲ႔ၿပီး “၀” ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတုိင္း ဟုေဖာ္ျပထားသည္။
တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ဖြဲ႔စည္းျခင္း။ ပုဒ္မ (၁၆၁) (ဃ) တြင္ ပုဒ္မခြဲ (က) ႏွင့္ (ခ) သို႔မ ဟုတ္ ပုဒ္မခြဲ (က) ႏွင့္ (ဂ) တုိ႔အရ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္သည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ စုစုေပါင္း၏ သံုးပံုတပံု ႏွင့္ညီမွ်ေသာ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ဥပေဒႏွင့္အညီ အမည္စာရင္းတင္သြင္းသည့္ တပ္မေတာ္သား တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မ ဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား။
ဟုေဖာ္ျပထားသည္။ စစ္တပ္မွ သံုးပံု တပံု (၂၅% ထက္မ်ား) ေနရာယူထားသည္။
တုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးျခင္း ပုဒ္မ (၂၆၁) (ဃ) တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက အမည္ စာရင္းတင္သြင္းသည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အားတုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပး ရန္ ျငင္းပယ္ခြင့္မရွိေစရ ဟုျပ႒ာန္းထားသည္။ (၂၀၀၈) ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၄၉) အရ တုိင္းေဒသႀကီး (၇) ခုသတ္မွတ္ ထားသျဖင့္ ပုဒ္မ (၂၆၁) (ဃ) အရ တိုင္းေဒသႀကီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ (၇) ဦးကို သမၼတက ခန္႔အပ္ထားပါသည္။ လက္ရွိသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ က ယခုတေလာ ေျပာဆုိဖြင့္ဟလာပါသည္။ ဗမာလည္းတုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးတမ်ိဳး ျဖစ္သည္ကို ယခုမွ ဘာေၾကာင့္ ေျပာပါ သလဲ။ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး (၀ါ) ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တဦး ခန္႔အပ္ထားသည့္ကာလတြင္ ဗမာလူမ်ိဳးတမ်ိဳး (၀ါ) ဗမာျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပံု ဗမာ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တစ္ဦးကိုသာ ခန္႔ထားခ်င္၍ေလာ။ သို႔ဆုိပါလွ်င္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ (၆) ဦးေနရာႏွင့္ ဌာနအတြက္ တိုင္းျပည္ကေပးေန ရသည့္ လစာေငြ သိန္းေပါင္းေျမာက္ ျမားစြာ သက္သာသြားဖြယ္ရာရွိပါသည္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ က်ဆင္းေအာင္လုပ္ရာလည္း ေရာက္ပါမည္။ ဗမာျပည္နယ္ကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဖြဲ႔စည္း၀ံ့ပါမည္ေလာ။ လူမ်ိဳးစုတိုင္း၏ တန္းတူေရးကို လက္ေတြ႔ အေကာင္ အထည္ေဖာ္၀ံ့ပါမည္ေလာ။ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ကို လုိလား လွ်င္၊ ႏိုင္ငံ၏ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လုိလားလွ်င္ လက္ေတြ႔လုပ္ ရဲ ကိုင္ရဲရွိရပါမည္။ ဗမာအပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံုက ႏိုင္ငံေရးအရ အာ႐ံုစိုက္ေနၾကေလၿပီ။
ဥပေဒျပဳခြင့္ အာဏာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပုဒ္မ (၁၉၆) တြင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတုိင္း သို႔မဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ဦးစီးအဖြဲ႔မ်ားအား မိမိတို႔တိုင္း သို႔မဟုတ္ ေဒသအတြက္ ဇယား (၃) တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ဥပေဒျပဳ စာရင္းပါ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ဥပေဒျပဳခြင့္ အာဏာမ်ားကို ခြဲေ၀အပ္ႏွင္းသည္ ဟုေဖာ္ျပသည္။ ဇယား (၃) တြင္ ဥပေဒျပဳ စာရင္းကို ေအာက္ပါ အတိုင္း ေတြ႔ရွိရသည္။
(၁) ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ ေက်းရြာ စီမံကိန္းမ်ား။
(၂) လမ္းတံတားမ်ား ေဖာက္လုပ္၊ တည္ေဆာက္၊ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး၊
(၃) ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရး၊
(၄) စည္ပင္သာယာေရးလုပ္ငန္း၊
(၅) မီးေဘး အႏၱရာယ္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရး၊
(၆) စားက်က္ေျမမ်ား ထိန္းသိမ္းေရး၊
(၇) သစ္ေတာမ်ား ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေရး၊
(၈) ျပည္ေထာင္စုက ျပ႒ာန္းသည့္ ဥပေဒႏွင့္အညီ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး။
(၉) ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေက်းရြာမ်ား အတြင္း ေရႏွင့္လွ်ပ္စစ္မီး ဆုိင္ရာ ကိစၥ၊
(၁၀) ၿမိဳ႕မ်ားႏွင့္ ေက်းရြာမ်ား၏ ေစ်းမ်ားဆုိင္ရာ ကိစၥ ဟုေဖာ္ျပထားသည္။
အထက္ပါ ဥပေဒျပဳစာရင္း (၁၀) ခုကိုသာလွ်င္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခြင့္ရ ေဒသမ်ားျဖစ္ေသာ နာဂ၊ ဓႏု၊ ပအို၀္း၊ ပေလာင္၊ ကိုးကန္႔၊ ၀ လူမ်ိဳးစုမ်ား တင္ျပခြင့္ရမည္။ ေဒသဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္မွာ အမ်ိဳးသားလူမ်ိဳးစု အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္ ျပ႒ာန္း ခ်က္ကိုမွ ျပ႒ာန္းရန္တင္ျပပိုင္ခြင့္မရွိပါ။ လူမ်ိဳးစုမ်ားအား စစ္တပ္မွ သံုးပံုတပံု ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အနီးကပ္ ဖိႏွိပ္ ခြဲျခား အုပ္ခ်ဳပ္ရန္အတြက္ သီးသန္႔ ျပ႒ာန္းလာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႔ရိွရပါသည္။ ကိုးကန္႔ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသကို ၀င္ေရာက္တုိက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ျခင္း က သက္ေသျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ ဥပေဒျပဳေရးက႑ အာဏာခြဲေ၀ေရးအပိုင္း ႏွင့္ပတ္သက္၍ အပစ္ရပ္ လူမ်ိဳးစု လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အစည္း (၁၃) ဖြဲ႔ စုေပါင္းၿပီး ေညာင္ႏွစ္ပင္အမ်ိဳးသားညီလာခံသို႔ (၂၀၀၅) ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ (၁၃) ရက္ေန႔က တက္ေရာက္ တင္ျပ ခဲ့ၾကသည္။ တင္ျပခဲ့ေသာ အခ်က္မ်ားမွာ-
(၁) ထပ္တူ ဥပေဒျပဳ စာရင္း ထားရွိေရး၊
(၂) အႂကြင္းအက်န္ အာဏာကို ျပည္နယ္တြင္ ထားရွိေရး၊
(၃) ဥပေဒျပဳ က႑မွာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုကို သီးျခားထားရွိေရး၊
(၄) ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ လံုျခံဳေရး၊ ကာကြယ္ေရး ဆုိင္ရာ ဥပေဒျပဳပိုင္ခြင့္ ရွိေရး၊
(၅) ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဥပေဒျပဳပိုင္ခြင့္ ရွိေရး၊
(၆) တုိင္းရင္းသားေတြ႔ရဲ႕ ဓေလ့ထံုးတမ္း ဥပေဒေတြကို ျပည္နယ္ေတြမွာ ဥပေဒျပဳ ျပ႒ာန္းႏုိင္ေရးႏွင့္
(၇) ျပည္နယ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ သီးျခားေရးဆြဲ ျပ႒ာန္း က်င့္သံုးခြင့္ရွိေရး တို႔ျဖစ္သည္။
လူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္မ်ား တရား၀င္ တင္ျပခ်က္မ်ားအား တခ်က္ကိုမွ် ေလးစားျခင္းမရွိဘဲ၊ ဥပေဒျပဳစာရင္း (၁၀) ခုကိုသာ ဇ ယား (၃) ျဖင့္ (၂၀၀၈) ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ၌ ျပ႒ာန္းလာသည္။ လူမ်ိဳးစု နယ္ေျမမ်ားကို ခြဲျခားလိုက္႐ံုမွ်ျဖင့္ လူမ်ိဳးစုျပႆနာ မ်ား ေျပလည္သြားၿပီဟု လက္ခံထားခ်က္မွာ အင္မတိအင္မတန္ မွားယြင္းခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္ အမ်ိဳးသား လူမ်ိဳးစုကိုမွ် ေကာင္းက်ိဳး မေပး၍ ျဖစ္ပါသည္။
အမ်ိဳးသား ေဒသ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး တျပည္ေထာင္စနစ္ကို က်င့္သံုးသည့္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼ တ ႏုိင္ငံ၏ အမ်ိဳးသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒကို ေလ့လာျခင္းအားျဖင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္၍ ရႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလိမ္အ ညာ ျပည္ေထာင္စု ဆိပ္ေခါင္းျပၿပီး တျပည္ေထာင္ ေခြးသားေရာင္းေနေသာ စစ္အာဏာရွင္မ်ား၏မ်က္လွည့္ျပပြဲ သက္ဆုိးမရွည္ ႏုိင္ရန္ ေဖာ္ထုတ္ျပဖို႔ လုိအပ္ပါသည္။
အမ်ိဳးသားကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒကို တ႐ုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ ဆဌမ အႀကိမ္ေျမာက္ျပည့္သူ႔ကြန္ဂရက္၊ ဒုတိယအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းက (၁၉၈၄) ခုႏွစ္၊ ေမလ (၃၁) ရက္ေန႔တြင္ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။ သမၼတ၏ အမိန္႔အမွတ္ (၁၃) အရ ထုတ္ျပန္ေၾကညာ၍ (၁၉၈၄) ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ (၁) ရက္ေန႔မွစတင္ က်င့္သံုးခဲ့ပါသည္။ ဥပေဒပါ ပုဒ္မ အခ်ိဳ႕ကိုတင္ျပပါ သည္။
ဥပေဒ၏ နိဒါန္းတြင္ – “အမ်ိဳးသား အသီးသီး တန္းတူညီမွ်မႈ၊ စည္းလံုးညီညြတ္မႈႏွင့္ အတူတကြ တုိးတက္ ႀကီးပြားေစေရး မူအရ လုိက္နာက်င့္သံုးရာ၌လည္းေကာင္း၊ လူနည္းစု အမ်ိဳးသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို ႏိုင္ငံေတာ္၏ အျပည့္အ၀ အေလးထားမႈႏွင့္ အာမခံ မႈကို ေဒသဆုိင္ရာ အမ်ိဳးသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက ေဖာ္ေဆာင္သည္။”
“အမ်ိဳးသား ေသြးစည္းေရးကိုထိန္းသိမ္းထားရွိရန္ ႀကိဳးပမ္းရာတြင္ လူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒ အဓိကအားျဖင့္ ဟန္လူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒကို ဆန္႔က်င္ တိုက္ခိုက္သြားရမည္။ တခ်ိန္တည္းတြင္ ေဒသႏၱရလူမ်ိဳးေရး ၀ါဒကိုလည္း ဆန္႔က်င္တိုက္ခုိက္သြားရမည္။”
“အမ်ိဳးသား အသီးသီး အတူတကြ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးႏွင့္ စည္ပင္၀ေျပာေရးအတြက္လုပ္ေဆာင္ရမည္။” ဟုေဖာ္ျပထားသည္။
ပုဒ္မ (၁)။ ။ တ႐ုတ္ျပည္သူ႕သမၼတ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ေဒသဆုိင္ရာ အမ်ိဳးသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒသည္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒအရ ခ်မွတ္ျပ႒ာန္းထားေသာ ဥပေဒျဖစ္သည္။
ပုဒ္မ (၉)။ ။ ႏုိင္ငံေတာ္၏အထက္အဆင့္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသမ်ားရွိ အမ်ိဳးသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ တ႐ုတ္ျပည္၏ အမ်ိဳးသားအားလံုး တန္းတူေရး၊ ေသြးစည္းေရး၊ အျပန္အ လွန္ ကူညီေရး ဟူသည့္ ဆိုရွယ္လစ္္ဆက္ဆံေရး စနစ္ကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္၍ ဖြံံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရမည္။
မည္သည့္အမ်ိဳးသားကိုမဆို လူမ်ိဳးခြဲျခားမႈႏွင့္ ဖိႏွိပ္မႈကို ပိတ္ပင္ထားျမစ္ရမည္။ အမ်ိဳးသားေသြးစည္းညီညြတ္ေရးကို ၿဖိဳခြဲသည့္ သို႔မဟုတ္ အမ်ိဳးသားေသြးကြဲ ေရးကို လံႈ႕ေဆာ္သည့္ မည္သည့္လုပ္ရပ္ကိုမဆို ပိတ္ပင္တားျမစ္ရမည္။
ပုဒ္မ (၁၀)။ ။ အမ်ိဳးသားကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေဒသမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအစိုးရအဖြဲ႔အစညး္မ်ားသည္ ၎ေဒသရွိ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကားကို လြတ္လပ္စြာေရးသား ေျပာဆို အသံုးျပဳမႈ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေစရန္ အာမခံရမည္။ မိမိ တုိ႔၏ ကိုယ္ပိုင္႐ိုးရာ ဓေလ့ထံံုးတမ္းမ်ားႏွင့္ အစဥ္အလာ အမႈအက်င့္မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ထိန္းသိမ္းခြင့္ႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခြင့္ ရွိေရးကိုလည္း အာမခံရမည္။
ပုဒ္မ (၁၈)။ ။ အမ်ိဳးသားကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေဒသတခု၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းေအာက္ရွိ ဌာနမ်ားမွ ေက ဒါမ်ားကို ျဖစ္ႏုိင္သမွ် ၎ေဒသရွိ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက်င့္သံုးေနေသာ ႏိုင္ငံသား လူမ်ိဳးစုမ်ားႏွင့္ အျခားလူနည္းစုအမ်ိဳးသား ထဲမွ ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ရမည္။
ပုဒ္မ (၂၄)။ ။ အမ်ိဳးသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေဒသမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ စစ္ဘက္ေရးရာ စနစ္မ်ားႏွင့္ ေဒသ၏ လက္ေတြ႔လုိအပ္ခ်က္အရ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၏ အတည္ျပဳခ်က္ကို ရယူၿပီး အမ်ားျပည္ သူၿငိမ္ဝပ္ ပိျပားေရး ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေ႐ွာက္ရန္ အတြက္ ေဒသႏၱရ ျပည္သူ႕လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ဖြဲ႕စည္းႏိုင္သည္။
ပုဒ္မ (၃၀) ။ ။ အမ်ဳိးသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နယ္ေျမမ်ား၏ ရေငြႏွင့္ သံုးေငြမ်ားကို ၎နယ္ေျမမ်ားအား အထူးအခြင့္ အေရး ေပးမႈ မူအရ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီက တိတိက်က် သတ္မွတ္ေပးရမည္။
ပုဒ္မ (၃၃) ။ ။ အမ်ဳိးသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နယ္ေျမမ်ား၏ ရေငြႏွင့္ သံုးေငြမ်ားကို ၎နယ္ေျမမ်ားအား အထူးအခြင့္အေရး ေပးမႈ မူအရ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီက တိတိက်က် သတ္မွတ္ေပးမည္။
အမ်ဳိးသားကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နယ္ေျမတခုတည္း ႏိုင္ငံေတာ္၏စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ႏွင့္အညီ မိမိ၏ ဘတ္ဂ်က္ထဲမွ အသံုးစရိတ္ေကေငြအတြက္ အရံ ရန္ပံုေငြ ဖယ္ထားရမည္။ ၎ဘတ္ဂ်က္ထဲမွ အရံရန္ပံုေငြ အခ်ဳိးအစားသည္ တျခားေဒသ၏ ဘတ္ဂ်က္မ်ားထဲမွ အရံရန္ပံုေငြ အခ်ဳိးအစားထက္ ပိုျမွင့္၍ ေပးရမည္။
ပုဒ္မ (၃၇)။ ။ လူနည္းစု အမ်ဳိးသား ေက်ာင္းသား အမ်ားဆံုး႐ွိသည့္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် အခါတိုင္း ၊၎တို႔၏ မိခင္ ဘာ သာစကားသံုး ေက်ာင္းသခၤဏ္းစာ အုပ္မ်ားကို အသံုးျပဳသင့္သည္။ သင္ၾကားေရး ၾကားခံအျဖစ္လည္း ဤဘာသာစကားကို သံုး စြဲေစသင့္သည္။ တ႐ုတ္ (ဟန္ဘာသာစကား) သင္တန္းမ်ားကို မူလတန္း အတန္းမ်ဳိးမ်ား သို႔မဟုတ္ အထက္တန္းမ်ား အတြက္ ေပက်င္း အသံထြက္ေပၚတြင္ အေျခခံထားသည့္ အမ်ားသံုးစကား ဖူထံုးဝွါ ပ်ံႏွံေစရန္ သင္ၾကားေပးရမည္။
ပုဒ္မ (၄၉) ။ ။ အမ်ဳိးသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမမ်ား႐ွိ ႏိုင္ငံဝန္ထမ္းမ်ားကို ေဒသအတြင္း အမ်ားသံုး အေျပာ သို႔မဟုတ္ အေရးဘာသာ စကားႏွစ္မ်ဳိး သို႔မဟုတ္ ႏွစ္မ်ဳိးထက္ပိုမို၍ ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္ပါက ဆုခ်ီးျမွင့္ ေပးအပ္ရမည္။
ပုဒ္မ (၆၅) ။ ။ ႏိုင္ငံေတာ္က လူမ်ဳိးစု တကၠသိုလ္မ်ားကို ထူေထာင္ရမည္။ အျခား အဆင့္ျမင့္ပညာေရး တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ လည္း လူနည္းစု အမ်ဳိးသား ေက်ာင္းသားမ်ားကိုသာ လက္ခံေသာ ၊ လူမ်ဳိးစု အဓိကထားေသာ သင္တန္းမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းဝင္ ခြင့္ အႀကိဳသင္တန္းမ်ားကို တည္ေထာင္ေပးရမည္။
ဦးစားေပး ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ႏွင့္ ဦးစားေပး အလုပ္ခန္႔ အပ္ျခင္း စနစ္မ်ားကိုလည္း ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။ ေက်ာင္းဝင္လက္ခံရာတြင္ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး တကၠသိုလ္မ်ားႏွင့္ စက္မႈအထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားက လူနည္းစု အမ်ဳိးသားေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ စံႏႈန္းႏွင့္ အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္တို႔ကို သင့္ေတာ္စြာ ႏွိမ့္ခ်ေပးရမည္။
- ဟူ၍ ျပဌာန္းထားခ်က္မ်ားကို ေတြ႕႐ွိရပါသည္။
တျခားႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္၌ တျပည္ေထာင္စုတြင္ပင္လွ်င္ အထက္ပါအခြင့္အေရးမ်ားကို လူမ်ဳိးစုမ်ားအတြက္ ေပး အပ္ ျပဌာန္းထားသည္ကိုေတြ႕ရပါသည္။ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကိုသြားမည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ဆိုပါမူ ထိုထက္ပင္ ပိုမိုျပည့္စံုရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥေပေဒတြင္ ” ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္းႏွင့္ေဒသမ်ား” အတြက္ အမ်ဳိးသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အခြင့္အေရးေလာက္ကိုပင္လွ်င္ ဘာတစ္ခုမွ ေပးအပ္ျပဌာန္းထားျခင္းမ႐ွိသည္ကို အပြင့္လင္းဆံုး ေတြ႕ျမင္ ေနရပါသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစံု ျပည္သူမ်ား ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာႏိုင္ပါရန္ တင္ျပျခင္းသာျဖစ္ပါ သည္။ ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးကို အရယူႏိုင္ခဲ့ေသာ လူမ်ဳိးေပါင္းစံုျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္အတူ ေတာင္းဆိုခဲ့သည့္ ကိုယ္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္းတီးခြင့္ ၊ ကိုယ္ပိုင္းျပဌာန္းခြင့္ အခြင့္အေရး လံုးဝ (လံုးဝ) ေပ်ာက္ဆံုးေနပါသည္။ ေဝးေသာ – သာ၍ေဝး ေသာ – ဟိုတစ္ဖက္ကမ္းမွာ – ဟုသာ ထင္မွတ္ရပါေတာ့မည္။ ႏိုးႏိုးၾကားၾကား ႐ွိရန္လိုပါသည္။
ဦးမ်ဳိ္း( ဥပေဒ)
၂၅.၃.၂၀၁၂
...................................
http://arakanreview.net/ မွ ကူးယူေဖၚၿပၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။