သမိုင္းစာမ်က္ႏွာဆိုသည္မွာ အျဖစ္အပ်က္ေျမာက္မ်ားစြာ. စစ္မွန္ေသာအေျခခံအေၾကာင္း တရားမ်ားျဖင့္ ျပည့္ျဖိဳးခိုင္မာေ၀သီ
ေသာ။ မတိမ္းမယိုင္ေက်ာက္စာတိုင္ၾကီးဟု ဆိုလိုခ်င္ပါသည္၊သမိုင္းကိုလိမ္လည္ေရးသား၍မရသကဲ့သို႔ သမိုင္းကို ၾကံဖန္ေရးသား သူမ်ားကိုလည္း သမိုင္းတရားခံ အျဖစ္ စြပ္စြဲၾကရမည္သာျဖစ္ေပသည္၊ လိုခ်င္သလို ဆြဲယူေရးသားျပီး။ မလိုအပ္သည့္အခါ အျဖစ္မွန္ မ်ားကို ပယ္လႊဲဲေဖ်ာက္ဖ်က္။ မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္း။ အဆက္အစပ္မရွိဘဲ။ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုမွတစ္ခုသ႔ုိ ခုန္ေက်ာ္ ေရးသားျခင္းမ်ားသည္ကား အတၱစြဲသမားမ်ား၏ လုပ္ၾကံဖန္တီးမွဳသာျဖစ္သည္၊ ယင္းကို သမိုင္းဟုေျပာရ ေလာက္ေအာင္ အဆင့္မရွိေသာ။ အေျခအျမစ္မရွိေသာ။ အဓိပၸါယ္မဲ့လုပ္ရပ္ဟု မုခ်ယံုၾကည္ ၾကရမည္ျဖစ္သည္၊လူ။သတၱ၀ါႏွင့္တိရိစၧာန္ အမ်ဳိး မ်ဳိးတို႔႔ကား တိက်ေသာအမည္ရင္းတစ္ခုစီ အသီးသီး ရွိၾကစျမဲ ျဖစ္သည္၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကီးျမင့္ၾကာရွည္လာျပီးမွ ငါ့အမည္ ကား “A” မဟုတ္ပါ။ “B” သာလွ်င္ျဖစ္သည္ဟု အမ်ားျပည္သူထံေၾကြးေၾကာ္ေတာင္းဆိုငိုေၾကြးေနရပါလ်ွင္။ ထိုအမည္နာမ မစစ္ ျမစ္သူ၏ အေၾကာင္းဇစ္ျမစ္ကို ၾကားသူတိုင္းက၀ိုင္းဟား။ ရယ္ေမာၾကမည္သာျဖစ္သည္၊ ၾကားသူ တိုင္းကလည္း မင္းမိ ဘကိုေတြ႔ေအာင္ရွာျပီး သြားေမးလိုက္ပါလား ဟုသာ အေျဖေပးၾကရလိမ့္မည္၊စာေရးသူ ေမြးကတည္းကစျပီး စစ္ေတြ ဒီဂရီ ေကာလိပ္ ၏တတိယႏွစ္သင္ၾကားခ်ိန္ (၁၉၈၈)ခုႏွစ္ထိ ေတြ႔ဖူးၾကံဳဖူးခဲ့ရေသာ မူဆလင္စာသင္ဘက္မ်ားထံမွ စကားၾကံဳတိုင္း ၾကားဖူးခဲ့ရသည္မွာ “က်ြန္ေတာ္ ရို႔ ကုလားပါ” ဟူ၍သာျဖစ္သည္၊
ေသာ။ မတိမ္းမယိုင္ေက်ာက္စာတိုင္ၾကီးဟု ဆိုလိုခ်င္ပါသည္၊သမိုင္းကိုလိမ္လည္ေရးသား၍မရသကဲ့သို႔ သမိုင္းကို ၾကံဖန္ေရးသား သူမ်ားကိုလည္း သမိုင္းတရားခံ အျဖစ္ စြပ္စြဲၾကရမည္သာျဖစ္ေပသည္၊ လိုခ်င္သလို ဆြဲယူေရးသားျပီး။ မလိုအပ္သည့္အခါ အျဖစ္မွန္ မ်ားကို ပယ္လႊဲဲေဖ်ာက္ဖ်က္။ မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္း။ အဆက္အစပ္မရွိဘဲ။ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုမွတစ္ခုသ႔ုိ ခုန္ေက်ာ္ ေရးသားျခင္းမ်ားသည္ကား အတၱစြဲသမားမ်ား၏ လုပ္ၾကံဖန္တီးမွဳသာျဖစ္သည္၊ ယင္းကို သမိုင္းဟုေျပာရ ေလာက္ေအာင္ အဆင့္မရွိေသာ။ အေျခအျမစ္မရွိေသာ။ အဓိပၸါယ္မဲ့လုပ္ရပ္ဟု မုခ်ယံုၾကည္ ၾကရမည္ျဖစ္သည္၊လူ။သတၱ၀ါႏွင့္တိရိစၧာန္ အမ်ဳိး မ်ဳိးတို႔႔ကား တိက်ေသာအမည္ရင္းတစ္ခုစီ အသီးသီး ရွိၾကစျမဲ ျဖစ္သည္၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကီးျမင့္ၾကာရွည္လာျပီးမွ ငါ့အမည္ ကား “A” မဟုတ္ပါ။ “B” သာလွ်င္ျဖစ္သည္ဟု အမ်ားျပည္သူထံေၾကြးေၾကာ္ေတာင္းဆိုငိုေၾကြးေနရပါလ်ွင္။ ထိုအမည္နာမ မစစ္ ျမစ္သူ၏ အေၾကာင္းဇစ္ျမစ္ကို ၾကားသူတိုင္းက၀ိုင္းဟား။ ရယ္ေမာၾကမည္သာျဖစ္သည္၊ ၾကားသူ တိုင္းကလည္း မင္းမိ ဘကိုေတြ႔ေအာင္ရွာျပီး သြားေမးလိုက္ပါလား ဟုသာ အေျဖေပးၾကရလိမ့္မည္၊စာေရးသူ ေမြးကတည္းကစျပီး စစ္ေတြ ဒီဂရီ ေကာလိပ္ ၏တတိယႏွစ္သင္ၾကားခ်ိန္ (၁၉၈၈)ခုႏွစ္ထိ ေတြ႔ဖူးၾကံဳဖူးခဲ့ရေသာ မူဆလင္စာသင္ဘက္မ်ားထံမွ စကားၾကံဳတိုင္း ၾကားဖူးခဲ့ရသည္မွာ “က်ြန္ေတာ္ ရို႔ ကုလားပါ” ဟူ၍သာျဖစ္သည္၊
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမုီကေရစီအေရးေတာ္ပံုျပီးေနာက္။ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္-ျမန္မာ နယ္စပ္ကို ေရာက္ လာခဲ့ရာ မၾကားဖူးေသာ။ အသစ္ အဆန္း“ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုသည့္ လူမ်ိဳးအမည္တစ္ခုကို အံ့ၾသဖြယ္ ၾကားဖူးလာခဲ့ရသည္၊ထိုစဥ္က်မွ ငယ္စဥ္ကၾကားဖူးခဲ့ ေသာ။ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္း ရြာသို႔လာျပီး စပါးအငွား ရိတ္သူ “ရြင့္ဂ်ာကုလား” ဆိုသူမ်ားကို ေျပးသတိရမိသည္၊ အဖိုးသ်ွင္။ အေဘာင္သ်ွင္တုိ႔ ယင္းအခ်ိန္က ေျပာျပခ်က္အရ။ ထိုရြင့္ဂ်ာ မ်ားမွာ။ ေရေျမျခားဘဂၤလားတိုင္းျပည္မွ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္းပင္။ ရခိုင္ျပည္သို႔လာေရာက္ ျပီး။ စပါးအငွားရိတ္သိမ္းၾကသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ၾကားဖူးနား၀ ရွိခဲ့ ဖူးပါသည္၊ သူတို႔၏ ရိုးရာ။ ဘာသာ။ ယဥ္ေက်းမွဳ။ ရုပ္ရည္ပံုပန္း အရ။ ယင္းရြင့္ဂ်ာ စပါးရိတ္ ကုလားမ်ားကို တိုင္းတပါးမွာ ေပါက္စိုင္ပင္က်၀င္ေရာက္ အလုပ္လာ လုပ္ၾကသူမ်ား အျဖစ္သာ နားလည္ခဲ့ရဖူးပါသည္၊“ရြင့္ဂ်ာ”ဆိုသည္မွာ“အေျခအျမစ္မဲ့သူ”ဟူ၍ႈ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ျပီး “နယ္ေျမအတည္တက်မရွိျခင္း” ကုိဆိုလိုေၾကာင္းႏွင့္ “ကုလား”ဆိုသည္မွာကား။ ႏုိင္ငံ ရပ္ျခားတိုင္း တစ္ပါး။ ေရျခား ေျမျခား ေဒသတစ္ခုခုမွ ေရာက္ရွိလာသူမ်ားကို ဆိုလုိေၾကာင္း ၾကားဖူးခဲ့ေပသည္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ယင္း “ရြင့္ဂ်ာ” မ်ားမွာ တိုင္းတစ္ပါးမွ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ နယ္ေျမအတည္ တက်မရွိသူမ်ားအျဖစ္ သေဘာေပါက္ခဲ့ရဖူးပါသည္၊
ရခုိင္ရုိးရာ တုိင္းရင္းသားအက
ေတာ္လွန္ေရးခရီးရွည္မွာ ေလ်ွာက္လွမ္းရင္းျဖင့္ ထိုရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံ ရြင့္ဂ်ာ ကုလားေခါင္း ေဆာင္မ်ား ႏွင့္ လည္း တစ္ခါတရံေတြ႔ဆံု စကားၾကံဳဖူးခဲ့ပါသည္၊ သူတို႔၏ အယူအဆမွာ သမိုင္း အဆက္ဆက္က ရိုဟင္ဂ်ာ မင္းဆက္ေပါင္းမ်ားစြာ ရခိုင္ျပည္ကို စိုးစံခဲ့ဖူးၾကျပီး။ မင္းဆက္သက္ေသ ေငြဒဂၤါးမ်ားစြာက သက္ေသထူ လ်က္ရွိ ေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့ၾကသည္ကို နား
ေထာင္ခဲ့ဖူးသည္၊ မၾကားစဖူး ျဖစ္၍။ မုသ၀ါဒါဟူ၍သာ မွတ္ယူခဲ့ရသည္၊ေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့ရသမ်ွဆိုပါမူ ရခိုင္မင္းဆက္အခ်ဳိ႔တို႔. အိမ္နီးခ်င္း မိတ္ဖက္ေပါင္းေဖာ္ ပီသျခင္းဆိုသည့္ သန္႔ရွင္းေသာအေလးထားအသိမွတ္ျပဳျခင္းမ်ားကို။လူတခ်ိဳ႔က အာရပ္စာ ျဖင့္ေရးထိုးသုံုးစြဲေသာ ရခိုင္ဒဂၤါးမ်ားမွာ။မူဆလင္မင္းမ်ား၏ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ အျဖစ္၄င္း။မူဆလင္အမည္ခံခဲ့ၾကသည့္ ရခိုင္ မင္းမ်ားအား။ မူဆလင္မင္း မ်ား အျဖစ္၄င္း။ ထိုမင္းမ်ား သည္ပင္လ်ွင္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမည္ခံၾကသည့္ ရြင့္ဂ်ာကုလားလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသေယာင္။ အၾကံအဖန္ ထုတ္ေနၾကသည္ကို အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ရွိလာခဲ့ရသည္၊သို႔ေသာ္ ေဖာ္ျပပါ မင္းဆက္မ်ားသည္ ကား ဗုဒၶဘာသာ။ သာသနာထြန္းကားစည္ပင္ေရးအတြက္။ ေက်ာင္းကန္။ ေစတီ။ ပုထိုး။ ဘုရားဌာပနာ တည္ေဆာက္ ျခင္း အမွဳမ်ားကိုသာျပဳခဲ့ၾကျပီး ဗလီမသိတ္ တည္ေဆာက္၍ အစၥလင္(မ္)ဘာသာ စည္ပင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္ကို ကား တစိုးတစိမ်ွ မေတြ႔ရွိခဲ့ရေခ်၊ ရခိုင္သမိုင္း ၃၃၂၅ ဘီစီ မွသည္ ၁၇၈၄ ေအဒီထိတိုင္ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားက သက္ေသထူ လ်က္ရွိေၾကာင္း အတိအလင္း ေတြ႔ျမင္ၾကရမည္သာျဖစ္ေပသည္၊
ေထာင္ခဲ့ဖူးသည္၊ မၾကားစဖူး ျဖစ္၍။ မုသ၀ါဒါဟူ၍သာ မွတ္ယူခဲ့ရသည္၊ေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့ရသမ်ွဆိုပါမူ ရခိုင္မင္းဆက္အခ်ဳိ႔တို႔. အိမ္နီးခ်င္း မိတ္ဖက္ေပါင္းေဖာ္ ပီသျခင္းဆိုသည့္ သန္႔ရွင္းေသာအေလးထားအသိမွတ္ျပဳျခင္းမ်ားကို။လူတခ်ိဳ႔က အာရပ္စာ ျဖင့္ေရးထိုးသုံုးစြဲေသာ ရခိုင္ဒဂၤါးမ်ားမွာ။မူဆလင္မင္းမ်ား၏ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ အျဖစ္၄င္း။မူဆလင္အမည္ခံခဲ့ၾကသည့္ ရခိုင္ မင္းမ်ားအား။ မူဆလင္မင္း မ်ား အျဖစ္၄င္း။ ထိုမင္းမ်ား သည္ပင္လ်ွင္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမည္ခံၾကသည့္ ရြင့္ဂ်ာကုလားလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသေယာင္။ အၾကံအဖန္ ထုတ္ေနၾကသည္ကို အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ရွိလာခဲ့ရသည္၊သို႔ေသာ္ ေဖာ္ျပပါ မင္းဆက္မ်ားသည္ ကား ဗုဒၶဘာသာ။ သာသနာထြန္းကားစည္ပင္ေရးအတြက္။ ေက်ာင္းကန္။ ေစတီ။ ပုထိုး။ ဘုရားဌာပနာ တည္ေဆာက္ ျခင္း အမွဳမ်ားကိုသာျပဳခဲ့ၾကျပီး ဗလီမသိတ္ တည္ေဆာက္၍ အစၥလင္(မ္)ဘာသာ စည္ပင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္ကို ကား တစိုးတစိမ်ွ မေတြ႔ရွိခဲ့ရေခ်၊ ရခိုင္သမိုင္း ၃၃၂၅ ဘီစီ မွသည္ ၁၇၈၄ ေအဒီထိတိုင္ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားက သက္ေသထူ လ်က္ရွိေၾကာင္း အတိအလင္း ေတြ႔ျမင္ၾကရမည္သာျဖစ္ေပသည္၊
သကၠရာဇ္ ၃၃၂၅ ဘီစီ မွ ၁၇၈၄ ေအဒီထိ ရခိုင္သမိုင္းတြင္ မည္သည့္ရိုဟင္ဂ်ာေခၚ သမိုင္းပညာရွင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ ၏.မွတ္တမ္းမွတ္ရာကုိမ်ွ မေတြ႔ရွိခဲ့ရေခ်၊ေခတ္သစ္ေပၚ သမိုင္းေလ့လာသူဆိုသူမ်ားကသာ ပြဲလန္႔တုန္းဖ်ာခင္းအယူျဖင့္။ျ မန္မာျပည္ စစ္အစိုးရအား ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမွဳမ်ားအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ လိုအပ္သည့္အခါ။ လိုအပ္သလို ရွဳပ္ေထြးေပြလီစြာ ေရးသားေဖာ္ျပေနၾကသည္ကို သမိုင္းအျဖစ္ ရြင့္ဂ်ာ မ်ားက ဖန္တီးယူေနၾကသည္၊
ျပည့္စံုေသာ သမိုင္းမရွိဘဲ။ လူမ်ဳိးမရွိႏိုင္။ လူမ်ဳိးမရွိလ်ွင္ ဘာသာ။ သာသနာလည္း ရွိႏိုင္လိမ့္ မည္မ ဟုတ္ေခ်၊ထုိနည္းတူ စာေပ။ ယဥ္ေက်းမွဳ။ အႏုပညာ ဆိုသည္ကိုလည္း သမိုင္းမရွိသူမ်ား ရွာေတြ႔ႏိုင္ၾက လိမ့္မည္မဟုတ္ေခ်၊အာရ္ဗီစာကုိ ရခိုင္ဘုရင္မင္း အဆက္ဆက္ကရွိႏွင့္ခဲ့ေသာ ရြင့္ဂ်ာ စာဟု ကမၻာကိုေၾကာ္ျငာထည့္ႈလည္း အမ်ားသူငါတို႔က ယံုၾကည္ႏိုင္ၾကလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်၊
လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး. သမိုင္းစဥ္ဆက္႔ ျဖစ္ပ်က္မွဳမ်ားစြာကို ေတြ႔ရွိၾကရမည္ျဖစ္သည္၊ ပညာေရး။ က်န္းမာရး၊ လူမူေရး၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့့္ အားလံုးေသာ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္ေရးစသည့္ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို။ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားက လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ယူ ခဲ့ၾကသည္ကို စဥ္ဆက္မျပတ္ေသာ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားက သက္ေသထူျပၾကသည္၊ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားကို အေျခခံ၍ ရြင့္ဂ်ာ
ကုလား“ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုသူမ်ား၏ ျဖစ္အင္ကို လည္း ဆန္းစစ္ၾကည့္သင့္သည္။ လူသားတိုင္းက အမ်ဳိးကိုခ်စ္ၾကသည္မွာ သဘာ၀ တရားပင္ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေသာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး ျဖစ္ ၀င့္ထယ္စြာေနလိုၾကသည္သာျဖစ္သည္။တုိင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိ္းအတြက္ အသက္စေတး တိုက္ပြဲ၀င္ၾကသည္၊ အကယ္၍သာ ရြင့္ဂ်ာ“ရုိဟင္ဂ်ာ”အမည္ခံမ်ားကသာ ရခိုင္ျပည္႔ ထီးစိုးနန္းစံေနခဲ့ဖူးပါမူ။
ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ႏွဳိင္းယွဥ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကရမည္ျဖစ္ေပသည္၊
ကုလား“ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုသူမ်ား၏ ျဖစ္အင္ကို လည္း ဆန္းစစ္ၾကည့္သင့္သည္။ လူသားတိုင္းက အမ်ဳိးကိုခ်စ္ၾကသည္မွာ သဘာ၀ တရားပင္ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေသာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး ျဖစ္ ၀င့္ထယ္စြာေနလိုၾကသည္သာျဖစ္သည္။တုိင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိ္းအတြက္ အသက္စေတး တိုက္ပြဲ၀င္ၾကသည္၊ အကယ္၍သာ ရြင့္ဂ်ာ“ရုိဟင္ဂ်ာ”အမည္ခံမ်ားကသာ ရခိုင္ျပည္႔ ထီးစိုးနန္းစံေနခဲ့ဖူးပါမူ။
ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ႏွဳိင္းယွဥ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကရမည္ျဖစ္ေပသည္၊
(က) ၁၇၈၄ ခုႏွစ္ ရခုိင္ဘုရင့္ႏုိင္ငံေတာ္ကို ဗမာဘုရင္ေမာင္၀ိုင္း ၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္၍ ရခို္င္တစ္မ်ဳိးသားလံုး ကြ်န္သေပါက္ ဘ၀သို႔ ေရာက္ခဲ့ၾကရစဥ္က “ရုိဟင္ဂ်ာ” စစ္တပ္ ဟူ၍ ရခို္င္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး စစ္ဆင္ေရးတစ္စံုတစ္ရာကို ရခိုင္သမိုင္၌႔ ေတြ႔ရွိႏုိင္ျခင္းမရွိေပ၊ ထိုလူမ်ဳိး. လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပဲြ႔ ပါ၀င္မွဳ ဆံုးရွဳံး နစ္နာ မွဳ ဟူ၍လည္းမေတြ‹ရွိရေခ်၊ အမ်ဳိးဘာသာ မတူ
ျငားေသာ္လည္း ႏိုင္ငံပို္င္ မဟာျမတ္မုနိ ဗုဒၶရုပ္ပြါးေတာ္ကို ဗမာနယ္ခ်ဲ႔တို႔ အတင္းအဓမၼယူေဆာင္ခဲ့ၾကစဥ္ကလည္း ထုိဘဂၤလီ တို႔၏ အသိစိတ္ဓါတ္ျဖင့္ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ မွဳျပဳခဲ့ၾကသည္လည္း မရွိခဲ့ေခ်၊ ရခိုင္အမ်ဳိးသားတို႔ ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့ၾကရသည္၊ အသက္ႏွင့္အိုး။ အိမ္ ပိုင္ဆိုင္မွဳ မ်ား ဆံုးရွဳံံးခဲ့ၾကရသည္၊ အသိပညာရွင္။ အတတ္ပညာရွင္မ်ားလက္လြတ္ေပး ခဲ့ၾကရသည္၊
လူအခြင့္အေရး ေပါင္းစံုကို ခ်ဳိးေဖာက္ခံခဲ့ၾကရသည္၊သို႔ေသာ္ ထို္သူမ်ား၏ မွတ္တမ္းတစ္စံုတရာကိုမွ် မည္သည့္ သမိိုင္းစာမ်က္ႏွာ ကမွ ေထာက္ျပမူမရွိေပ၊ရခုိင္စစ္သည္ၾကီး ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ က်ဆံုးရသည္ထိတုိင္ ဗမာဆန္႔က်င္ေရး တုိက္ပြဲေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ႔ မည္သည့္ ရြင့္ဂ်ာ ဆုိသူတုိ႔ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ပူးေပါင္းမွဳ ကိုမွ် ရခိုင္သမိုင္း၌ မေတြ႔ရသည္မွာ ျငင္းစရာ မရွိေခ်၊
ျငားေသာ္လည္း ႏိုင္ငံပို္င္ မဟာျမတ္မုနိ ဗုဒၶရုပ္ပြါးေတာ္ကို ဗမာနယ္ခ်ဲ႔တို႔ အတင္းအဓမၼယူေဆာင္ခဲ့ၾကစဥ္ကလည္း ထုိဘဂၤလီ တို႔၏ အသိစိတ္ဓါတ္ျဖင့္ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ မွဳျပဳခဲ့ၾကသည္လည္း မရွိခဲ့ေခ်၊ ရခိုင္အမ်ဳိးသားတို႔ ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့ၾကရသည္၊ အသက္ႏွင့္အိုး။ အိမ္ ပိုင္ဆိုင္မွဳ မ်ား ဆံုးရွဳံံးခဲ့ၾကရသည္၊ အသိပညာရွင္။ အတတ္ပညာရွင္မ်ားလက္လြတ္ေပး ခဲ့ၾကရသည္၊
လူအခြင့္အေရး ေပါင္းစံုကို ခ်ဳိးေဖာက္ခံခဲ့ၾကရသည္၊သို႔ေသာ္ ထို္သူမ်ား၏ မွတ္တမ္းတစ္စံုတရာကိုမွ် မည္သည့္ သမိိုင္းစာမ်က္ႏွာ ကမွ ေထာက္ျပမူမရွိေပ၊ရခုိင္စစ္သည္ၾကီး ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ က်ဆံုးရသည္ထိတုိင္ ဗမာဆန္႔က်င္ေရး တုိက္ပြဲေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ႔ မည္သည့္ ရြင့္ဂ်ာ ဆုိသူတုိ႔ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ပူးေပါင္းမွဳ ကိုမွ် ရခိုင္သမိုင္း၌ မေတြ႔ရသည္မွာ ျငင္းစရာ မရွိေခ်၊
သမုိင္း အစဥ္အလာ အရ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားမ်ား လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲ ကာလ ေတြ႔ရပုံ
(ခ) ၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ထိတိုင္ ရခိုင္ျပည္အပါအ၀င္ ဗမာျပည္တစ္ခုလံုး။ အဂၤလိပ္ မ်က္ႏွာျဖဴမ်ားလက္ေအာက္ ကြ်န္သေပါက္ဘ၀သို႔ က်ေရာက္ခဲ့ ၾကရစဥ္က ျဗိတိသွ်ဆန္႔က်င္ေရး။ဗမာျပည္။ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရး၌႔ ရခိုင္ျပည္ကို စိုးစံခဲ့သည္
ဆိုသည့္ မည့္သည့္ ရြင့္ဂ်ာ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆိုသူတို႔၏ လွဳပ္ရွားမွဳကိုမွ် မေတြ႔ရွိခဲ့ရေပ၊ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး၏ မီးရူးတန္ေဆာင္ ရခိုင့္အမ်ဳိးသား ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမကဲ့သို႔ေသာ ေခါင္းေဆာင္ ေတာ္ၾကီးမ်ား. မ်က္ႏွာျဖဴ ဆန္႔က်င္ေရး။ ျမန္မာျပည္
လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတုိုင္းအတာအရ ဦးေဆာင္တိုက္ပြဲ ၀င္ခဲ့ၾကစဥ္က “ရုိဟင္ဂ်ာ” အမည္ခံလိုၾကသူမ်ား။ ဘယ္ျခံဳၾကားမွာ ေရွာင္ပုန္းေနခဲ့ၾကသည္ကို မေျပာျပတတ္ပါ၊
ဆိုသည့္ မည့္သည့္ ရြင့္ဂ်ာ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆိုသူတို႔၏ လွဳပ္ရွားမွဳကိုမွ် မေတြ႔ရွိခဲ့ရေပ၊ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး၏ မီးရူးတန္ေဆာင္ ရခိုင့္အမ်ဳိးသား ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမကဲ့သို႔ေသာ ေခါင္းေဆာင္ ေတာ္ၾကီးမ်ား. မ်က္ႏွာျဖဴ ဆန္႔က်င္ေရး။ ျမန္မာျပည္
လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတုိုင္းအတာအရ ဦးေဆာင္တိုက္ပြဲ ၀င္ခဲ့ၾကစဥ္က “ရုိဟင္ဂ်ာ” အမည္ခံလိုၾကသူမ်ား။ ဘယ္ျခံဳၾကားမွာ ေရွာင္ပုန္းေနခဲ့ၾကသည္ကို မေျပာျပတတ္ပါ၊
(ဂ) ၁၉၄၂ ခုႏွစ္မွသည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ကာလအတြင္း။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္လက္ေအာက္ ရခိုင္ျပည္ အပါအ၀င္ ဗမာျပည္ၾကီး တစ္ခုလံုး. လူမ်ဳိးေပါင္းစံု ဘာသာေပါင္းစံုတို႔ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းမ်ဳိးစုံကို သဲထိပ္ဖြယ္ရာ ခံစား ခဲ့ၾက ရသည္၊ ရခုိင္အမ်ဳိးသားမ်ား. မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ ထက္သန္ျပည့္၀မွဳတို႔ေၾကာင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကို ရခိုင္ျပည္မွ စတင္၍ ရခို္င္အမ်ဳိးသားတုိ႔က တြန္းလွန္တိုက္ပဲြ
၀င္ခဲ့ၾက သည္္မွာ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ထင္ရွားလြန္းလွသည္၊ သို‹ေသာ္ ဘဂၤလီမူဆလင္ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆိုသူမ်ား ၏ သမိုင္းကိုကားတစ္စိုးတစ္စိမွ် ရွာမေတြ႔ႏိုင္ေခ်၊
၀င္ခဲ့ၾက သည္္မွာ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ထင္ရွားလြန္းလွသည္၊ သို‹ေသာ္ ဘဂၤလီမူဆလင္ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆိုသူမ်ား ၏ သမိုင္းကိုကားတစ္စိုးတစ္စိမွ် ရွာမေတြ႔ႏိုင္ေခ်၊
(ဃ) ၁၉၄၅-၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ဗမာျပည္ ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့သည္၊ ဗမာအာဇာ နည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသ GCBA, BIA, AFPFL စသည့္ အသင္းအဖြဲ႔။ စစ္တပ္ ႏွင့္ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပီး၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးကို ျဗိတိသွ် လက္ေအာက္မွ အရယူႏိုင္ခဲ့ၾကသည္၊ သို‹ေသာ္ လြတ္လပ္ေရး ဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကား ရြင့္ဂ်ာ မ်ားတို႔အား“ရိုဟင္ဂ်ာ”အမည္ျဖင့္အသိမွတ္ျပဳ ေရးကိုလည္းေကာင္း ပင္လံုညီလာခံသို႔
တက္ ေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကား ခဲ့ဖူးသည္ ကိုလည္းေကာင္း မၾကားဖူး။ မဖတ္ဖူးသည္မွာ ယေန႔တိုင္ပင္ ျဖစ္သည္၊
တက္ ေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကား ခဲ့ဖူးသည္ ကိုလည္းေကာင္း မၾကားဖူး။ မဖတ္ဖူးသည္မွာ ယေန႔တိုင္ပင္ ျဖစ္သည္၊
(င) ရခိုင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးသမိုင္းကား ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဗမာျပည္လြတ္လပ္ ေရးရရွိခ်ိန္၌ အဆံုးသတ္သြားခဲ့ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ရွင္သန္ျမဲရွင္သန္လွ်က္ ဆက္လက္တုိက္ပြဲ၀င္မွဳမ်ားကား မ်ဳိးဆက္ သစ္မ်ားက လက္လွမ္းယူသယ္ပိုးေနၾကဆဲပင္ျဖစ္သည္၊၁၉၆၂ခုႏွစ္ အာဏာရွင္ေန၀င္း စစ္အာဏာ သိမ္းျပီးေနာက္ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ(၁၃) ရက္ေန႔တြင္။ ရခိုင္သားရာေပါင္းမ်ားစြာ စစ္ေတြျမိဳ႔လမ္းမ ေပၚ၌ ဆန္ရွားပါးမွဳအေရးအခင္းေၾကာင့္ ေသြးေျမက် အသက္စေတးခဲ့ၾကသည္၊ သို႔ေသာ္ ရြင့္ဂ်ာ“ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုသူမ်ား. တစ္စံုတစ္ခုေသာ ပူးေပါင္းပါ၀င္မွဳကိုမွ် မေတြ႔ရွိရေခ်၊
သမုိင္းမွန္ကို တိက်ေသခ်ာစြာ ဆန္းစစ္ၾကည့္ရေသာ္ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဟုေခၚတြင္သည့္ မည္ သည့္ လူမ်ဳိးတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် တိုင္းေရးျပည္ရာအတြက္ေၾကာင္းက်ဳိးညီညြတ္ေသာ မည္သည့္ လွဳပ္ရွားမွဳမ်ဳိးကိုမွ ေတြ႔ရွိၾကရမည္မဟုတ္ေခ်၊ သုိ႔ေသာ္ ပြဲ႔လန္႔တုန္းဖ်ာ
ခင္းလုိသူ ဘာသာေရးအစြန္း ေရာက္ ရြင့္ဂ်ာ တခ်ဳိ႔က ဗမာျပည္လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ ဘူးသီးေတာင္။ ေမာင္ေတာႏွင့္ ရေသ ့ေတာင္နယ္မ်ားကို သီးျခားမူဆလင္ျပည္နယ္ ထူေထာင္ခြင့္ေတာင္းဆိုလာမွဳကို စတင္ခဲ့ၾကသည္၊ အစၥလင္(မ္)ဘာသာကိုးကြယ္ ေသာ ႏုိင္ငံမ်ားမွ နားလွည့္ပါးရုိက္ေတာင္းခံ၍ရလာေသာ လက္နက္ ေငြေၾကးမ်ားျဖင့္ သူပုန္ထခဲ့ၾကသည္၊ ဦးႏုကဲ့သုိ႔ေသာ
အာဏာမက္ေမာလြန္းလွသည့္ ဗမာ့ႏုိင္ငံေရး သမားတစ္ခ်ဳိ႔၌ ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းကိုအခြင့္ေကာင္းယူခဲ့ၾကသည္၊ ယင္း ရြင့္ဂ်ာ မ်ား၏ လူမ်ဳိးအမည္မွာ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ျဖစ္ေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳရန္ ဦးႏု ထံေတာင္းဆိုခံၾကျပီး။ယင္းသုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳ ပါက ဦးႏုေခါင္းေဆာင္ေသာ AFPFL ပါတီကို ပံုေအာမဲေပးမည္ဟု ကတိျပဳခဲ့ၾက သည္၊ ႏုိင္ငံေရးအဓိပတိ ဦးႏုကလည္း အာ ဏာ ရေရး။မဲအႏုိင္ရေရး တစ္ခုကိုသာအေလးထားခဲ့ဲပီး ေရရွည္ကိုမေတြးမိခဲ့ဘဲ တာ၀န္မဲ့သစၥာကတိကို ရြင့္ဂ်ာ မ်ားထံ တုန္႔ျပန္ ေပးျဖစ္ခဲ့သည္၊ ယင္းအခ်ိန္မွစႈျမန္မာျပည္ ႏုိင္ငံေရးေရစီး ေၾကာင္း႔ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိေသာ ေ၀ါဟာရအသစ္တစ္ခု ေပၚေပါက္ လာ ခဲ့သည္၊
သို႔ေသာ္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားထုတစ္ရပ္လံုးအပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္သူတစ္ရပ္လံုး. ဆႏၵမပါေသာ။ ဦးႏု. ပုဂၢလိက သစၥာမဲ့ကတိက၀တ္သာျဖစ္သည္ကို ျပည္သူတစ္ရပ္လံုးက နားလည္ သေဘာ ေပါက္လွသည္၊
သမုိင္းမွန္ကို တိက်ေသခ်ာစြာ ဆန္းစစ္ၾကည့္ရေသာ္ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဟုေခၚတြင္သည့္ မည္ သည့္ လူမ်ဳိးတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် တိုင္းေရးျပည္ရာအတြက္ေၾကာင္းက်ဳိးညီညြတ္ေသာ မည္သည့္ လွဳပ္ရွားမွဳမ်ဳိးကိုမွ ေတြ႔ရွိၾကရမည္မဟုတ္ေခ်၊ သုိ႔ေသာ္ ပြဲ႔လန္႔တုန္းဖ်ာ
ခင္းလုိသူ ဘာသာေရးအစြန္း ေရာက္ ရြင့္ဂ်ာ တခ်ဳိ႔က ဗမာျပည္လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ ဘူးသီးေတာင္။ ေမာင္ေတာႏွင့္ ရေသ ့ေတာင္နယ္မ်ားကို သီးျခားမူဆလင္ျပည္နယ္ ထူေထာင္ခြင့္ေတာင္းဆိုလာမွဳကို စတင္ခဲ့ၾကသည္၊ အစၥလင္(မ္)ဘာသာကိုးကြယ္ ေသာ ႏုိင္ငံမ်ားမွ နားလွည့္ပါးရုိက္ေတာင္းခံ၍ရလာေသာ လက္နက္ ေငြေၾကးမ်ားျဖင့္ သူပုန္ထခဲ့ၾကသည္၊ ဦးႏုကဲ့သုိ႔ေသာ
အာဏာမက္ေမာလြန္းလွသည့္ ဗမာ့ႏုိင္ငံေရး သမားတစ္ခ်ဳိ႔၌ ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းကိုအခြင့္ေကာင္းယူခဲ့ၾကသည္၊ ယင္း ရြင့္ဂ်ာ မ်ား၏ လူမ်ဳိးအမည္မွာ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ျဖစ္ေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳရန္ ဦးႏု ထံေတာင္းဆိုခံၾကျပီး။ယင္းသုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳ ပါက ဦးႏုေခါင္းေဆာင္ေသာ AFPFL ပါတီကို ပံုေအာမဲေပးမည္ဟု ကတိျပဳခဲ့ၾက သည္၊ ႏုိင္ငံေရးအဓိပတိ ဦးႏုကလည္း အာ ဏာ ရေရး။မဲအႏုိင္ရေရး တစ္ခုကိုသာအေလးထားခဲ့ဲပီး ေရရွည္ကိုမေတြးမိခဲ့ဘဲ တာ၀န္မဲ့သစၥာကတိကို ရြင့္ဂ်ာ မ်ားထံ တုန္႔ျပန္ ေပးျဖစ္ခဲ့သည္၊ ယင္းအခ်ိန္မွစႈျမန္မာျပည္ ႏုိင္ငံေရးေရစီး ေၾကာင္း႔ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိေသာ ေ၀ါဟာရအသစ္တစ္ခု ေပၚေပါက္ လာ ခဲ့သည္၊
သို႔ေသာ္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားထုတစ္ရပ္လံုးအပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္သူတစ္ရပ္လံုး. ဆႏၵမပါေသာ။ ဦးႏု. ပုဂၢလိက သစၥာမဲ့ကတိက၀တ္သာျဖစ္သည္ကို ျပည္သူတစ္ရပ္လံုးက နားလည္ သေဘာ ေပါက္လွသည္၊
အက်ယ္ေဖာ္ျပရေသာ္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္။ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏုမွာ ႏုိင္ငံေရး အၾကပ္အတည္းေပါင္းေသာင္းေျခာက္ေထာင္ႏွင့္ရင္ဆုိင္လာခဲ့ရေတာ့သည္၊ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ အေစာပုိင္းကာလတြင္ ရွမ္း။ ကခ်င္။ ကယား။ ကရင္။ ခ်င္း အစရွိေသာ လူမ်ဳိးစုမ်ားကဲ့သို႔။ ရခိုင္အမ်ဳိးသားမ်ားမွာလည္း ကိုယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္အျပည့္အ၀ရွိေသာ ျပည္နယ္ရရွိေရးကို ေတာင္း ဆိုလာခဲ့ၾကသည္၊ တဆက္တည္းမွာပင္ ဆရာေတာ္ဦးစိႏၵာႏွင့္ဗိုလ္ၾကီးၾကာလွေအာင္တို႔ဦးေဆာင္ေသာ ရခိုင့္ေတာ္လွန္ေရး အင္ ားစုလည္းေပၚေပါက္လာခဲ့ရသည္၊ ဦးႏုမွာ ႏုိင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းကို တိမ္းေရွာင္ေက်ာ္လႊားႏုိင္ရန္ႏွင့္ဗုဒၵဘာသာ၀င္မ်ားအား လံုး၏ ေထာက္ခံမွဳကို အျပီးအျပတ္ရယူႏုိင္ရန္ သာသနာ့ ဒါယိကာၾကီးအသြင္ ဖန္ဆင္း၍ဆဌမအၾကိမ္ေျမာက္ သဃၤာယနာတင္ပြဲ ကို ဖန္တီးက်င္းပ ခဲ့ၾကသည္၊အျခားတဖက္၌႔ ဦးႏုေခါင္းေဆာင္ေသာ AFPFL မွာ ဦးဗေဆြ၏ တစ္ခုေသာ လူထုေဟာေျပာပြဲ တြင္ ဆရာၾကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မွဳိင္းအား ၾကမ္းတမ္းစြာ စြဲဆိုခ်က္ေၾကာင့္ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ လူထု၏ ေထာက္ခံမွဳမ်ား က်ဆင္းလာ ေနခဲ့သည္၊
၁၉၅၂ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားမ်ားမွာAFPFL ကိုဆန္႔က်င္၍ရခိုင္အမ်ဳိး သားညီညြတ္ေရးပါတီ ANUP ကုိ သာပံုေအာမဲေပးခဲ့ၾကသည္၊ ထို႔အေၾကာင္း ျခင္းရာကို အေျချပဳ၍ ဦးႏုသည္ ရြင့္ဂ်ာကုလားေခါင္းေဆာင္တစ္ခ်ဳိ႔အား AFPFL ပါတီမွ အမတ္ေရြးခ်ယ္ခံခြင့္ေပးျပီး ရခိုင္တို႔အား ကုလားမဲ့ျဖင့္ ပညာျပခဲ့သည့္သမိုင္းလည္းရွိခဲ့ေပသည္၊ အမွန္စင္စစ္္အားျဖင့္ ဦးႏုႏွင့္ ဦးဗေဆြတို‹မွာ ရခိုင္အမ်ဳိးသားကိုျဖိဳခြင္း၍ခိုင္ျပည္ကို သူတို႔အာဏာတည္ျမဲေရးတြက္ ရြင့္ဂ်ာ ကုလားမ်ားလက္ထဲသို႔ ေရာင္းခ်ရန္ၾကိဳးစားခဲ့ျခင္းလညး္ျဖစ္သည္၊ ေနာင္တြင္ ကုလားေခါင္းေဆာင္ ဆိုသူမ်ားမွာ ဦးႏုအစိုးရထံမွ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ေတာင္း ဆုိခ်က္ကို ဦးႏု ႏုိင္ငံေရးအၾကပ္အတည္း ေတြ႔ၾကံဳေနခိုက္ အခြင့္ေကာင္းယူ ဖိအားေပးခဲ့ၾကသည္၊ ဦးႏုမွာ အာဏာ တည္ျမဲေရးတခုတည္းကိုသာ အဓိက ထားသူျဖစ္ရကား။ ကုလားတို႔၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို မလႊဲမေရွာင္သာလိုက္ေလ်ာခဲ့ရသည္၊ ကုလားတို႔၏ အမည္ကိုလည္း “ရိုဟင္ဂ်ာ” အျဖစ္ မၾကာခဏဆိုသလုိ သတင္းစာမ်ား႔ လည္း ေကာင္း။ အသံလႊင့္ေရဒီယုိလိုင္း မွလည္းေကာင္း။ သံုးစြဲခြင့္ျပဳလာခဲ့ေရေခ်သည္၊ ႊသည္မွာကား ရြင့္ဂ်ာကုလားတုိ႔၏ “ရိုဟင္ဂ်ာ” အမည္ရရွိလာျခင္းသမုိင္း ဇာတ္ လမ္း အစ ပထမ ျဖစ္ေပသည္၊
သို႔ေသာ္ ဦးႏု။ ဦးဗေဆြတို႔၏ အိပ္မက္ေကာင္းမ်ားသည္ကား စစ္အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္း. ၁၉၆၂ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔ အာဏာ သိမ္းပြဲတြင္ အဆံုးသတ္နိဂံုးခ်ဳပ္ခဲ့ရေလသည္၊ဦးႏု အစုိးရ၏ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုသည္လည္းေကာင္း။ ဦးႏု ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ခဲ့ေသာ “ရုိဟင္ဂ်ာ” အမည္ေ၀ါဟာရ သည္လည္းေကာင္း။ ဦးႏုေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တခဲ့ေသာ ဘ၀တစ္သက္တာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ေရး အေတြး အျမင္ အစီအစဥ္သည္လည္းေကာင္း ထိုေန႔ထုိရက္ထုိကာလ႔ ပြဲျပီးခဲ့ရေလသည္၊ အျခားတဖက္႔ လူမ်ဳိးေပါင္းစံုတို႔၏ ကိုယ္ပုိင္ျပ ဌာန္းခြင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားလည္း ထုိေနရာ၌ပင္ရပ္တန္႔ခဲ့ရျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္တစ္၀ွမ္းလံုး၌ ျပည္တြင္းစစ္မီးၾကီးေတာက္ ေလာင္လ်က္ ဒီမုိကေရစီႏွင့္လူ‹အခြင့္အေရးအခန္း က႑မ်ား တစ္ေထာက္နားခဲ့ရေလသည္၊
၁၉၅၂ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားမ်ားမွာAFPFL ကိုဆန္႔က်င္၍ရခိုင္အမ်ဳိး သားညီညြတ္ေရးပါတီ ANUP ကုိ သာပံုေအာမဲေပးခဲ့ၾကသည္၊ ထို႔အေၾကာင္း ျခင္းရာကို အေျချပဳ၍ ဦးႏုသည္ ရြင့္ဂ်ာကုလားေခါင္းေဆာင္တစ္ခ်ဳိ႔အား AFPFL ပါတီမွ အမတ္ေရြးခ်ယ္ခံခြင့္ေပးျပီး ရခိုင္တို႔အား ကုလားမဲ့ျဖင့္ ပညာျပခဲ့သည့္သမိုင္းလည္းရွိခဲ့ေပသည္၊ အမွန္စင္စစ္္အားျဖင့္ ဦးႏုႏွင့္ ဦးဗေဆြတို‹မွာ ရခိုင္အမ်ဳိးသားကိုျဖိဳခြင္း၍ခိုင္ျပည္ကို သူတို႔အာဏာတည္ျမဲေရးတြက္ ရြင့္ဂ်ာ ကုလားမ်ားလက္ထဲသို႔ ေရာင္းခ်ရန္ၾကိဳးစားခဲ့ျခင္းလညး္ျဖစ္သည္၊ ေနာင္တြင္ ကုလားေခါင္းေဆာင္ ဆိုသူမ်ားမွာ ဦးႏုအစိုးရထံမွ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ေတာင္း ဆုိခ်က္ကို ဦးႏု ႏုိင္ငံေရးအၾကပ္အတည္း ေတြ႔ၾကံဳေနခိုက္ အခြင့္ေကာင္းယူ ဖိအားေပးခဲ့ၾကသည္၊ ဦးႏုမွာ အာဏာ တည္ျမဲေရးတခုတည္းကိုသာ အဓိက ထားသူျဖစ္ရကား။ ကုလားတို႔၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို မလႊဲမေရွာင္သာလိုက္ေလ်ာခဲ့ရသည္၊ ကုလားတို႔၏ အမည္ကိုလည္း “ရိုဟင္ဂ်ာ” အျဖစ္ မၾကာခဏဆိုသလုိ သတင္းစာမ်ား႔ လည္း ေကာင္း။ အသံလႊင့္ေရဒီယုိလိုင္း မွလည္းေကာင္း။ သံုးစြဲခြင့္ျပဳလာခဲ့ေရေခ်သည္၊ ႊသည္မွာကား ရြင့္ဂ်ာကုလားတုိ႔၏ “ရိုဟင္ဂ်ာ” အမည္ရရွိလာျခင္းသမုိင္း ဇာတ္ လမ္း အစ ပထမ ျဖစ္ေပသည္၊
သို႔ေသာ္ ဦးႏု။ ဦးဗေဆြတို႔၏ အိပ္မက္ေကာင္းမ်ားသည္ကား စစ္အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္း. ၁၉၆၂ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔ အာဏာ သိမ္းပြဲတြင္ အဆံုးသတ္နိဂံုးခ်ဳပ္ခဲ့ရေလသည္၊ဦးႏု အစုိးရ၏ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုသည္လည္းေကာင္း။ ဦးႏု ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ခဲ့ေသာ “ရုိဟင္ဂ်ာ” အမည္ေ၀ါဟာရ သည္လည္းေကာင္း။ ဦးႏုေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တခဲ့ေသာ ဘ၀တစ္သက္တာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ေရး အေတြး အျမင္ အစီအစဥ္သည္လည္းေကာင္း ထိုေန႔ထုိရက္ထုိကာလ႔ ပြဲျပီးခဲ့ရေလသည္၊ အျခားတဖက္႔ လူမ်ဳိးေပါင္းစံုတို႔၏ ကိုယ္ပုိင္ျပ ဌာန္းခြင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားလည္း ထုိေနရာ၌ပင္ရပ္တန္႔ခဲ့ရျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္တစ္၀ွမ္းလံုး၌ ျပည္တြင္းစစ္မီးၾကီးေတာက္ ေလာင္လ်က္ ဒီမုိကေရစီႏွင့္လူ‹အခြင့္အေရးအခန္း က႑မ်ား တစ္ေထာက္နားခဲ့ရေလသည္၊
အမွန္စင္စစ္အားျဖင့္“ရုိဟင္ဂ်ာ”အမည္တပ္လုိသူမ်ားမွာ
ေကာက္က်စ္ေသာ။အစြန္းေရာက္ေသာ။အၾကမ္းဖက္ေသာ အုပ္စု တစ္ခုသာျဖစ္သည္၊ ဦးႏုအစုိးရ ထံမွ ဗိုလ္ ေန၀င္း အာဏာသိမ္းယူျပီးေနာက္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာျပည္အေနာက္ပိုင္း႔ “နဂါးမင္းစစ္ဆင္ေရး”ျဖင့္ ရွင္းလင္းေရးလုပ္လုိသည့္အခါ။ မ်ားစြာေသာ ရြင့္ဂ်ာကုလားမ်ား ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံသို႔ျပန္ေျပး လာခဲ့ၾကရသည္၊ ယင္း အေၾကာင္းျခင္းရကုိ အခြင့္ေကာင္းယူ၍အဆိုပါအၾကမ္းဖက္အစြန္းေရာက္ သမားမ်ားက ဘဂၤလားေဒခ်္ေဒသခံ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ အဖြဲ‹အစည္းမ်ား.အကူအညီကိုရယူ ကာ ရုရွားႏွင့္စစ္ပြဲျဖစ္ပြားေနေသာ အာဖဂန္ႏိုင္ငံသုိ႔ ကုလားေပါင္းမ်ားစြာ ကိုေစလႊတ္ျပီးရုရွားဆန္႔ က်င္ေရးစစ္ကို ဆင္ႏြဲေစခဲ့သည္၊ အာဖဂန္မွ ရုရွားတပ္မ်ားဆုတ္ခြါသြားျပီး။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္စစ္ေရး ကြ်မ္းက်င္ျပီးသား ထုိသူမ်ားကRSO,ARIFစသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံ အစြန္းေရာက္အဖြဲ႔မ်ားထံသို႔၀င္၍ဗမာျပည္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္လာခဲ့ၾကသည္၊
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ဗမာ စစ္အစုိးရက ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း႔ ဒုတိယအၾကိမ္ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရးထုိးစစ္ဆင္လာျပီးေနာက္မွာ လည္း
ရခုိင္ျပည္ထဲ၀င္ေရာက္ေနထိုင္သူ ဘဂၤလီမူဆလင္မ်ားစြာတို႔မွာ ဌာေနျပန္၍ဘဂၤ လာေဒ့ခ်္ အစုိးရက ဖြင့္ေပးထားေသာ ဒုကၡ သည္စခန္းအသီးသီးသုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသည္၊ တခ်ဳိ႔မွာRSO, ARIF မ်ားသို႔ ၀င္ေရာက္သြားခဲ့ၾကသည္၊ ခိုင္လံုေသာ သတင္း မ်ားအရ ထုိအဖြဲ႔မ်ားမွမ်ားစြာေသာ အဖြဲ႔၀င္လူငယ္မ်ားကို အာဖဂန္သို႔ပုိ႔လႊတ္ျပီး Al-Qaeda ႏွင့္Taliban စခန္းအသီးသီးတုိ႔၏ စစ္သင္တန္းေပါင္းမ်ဳိးစံုကုိသင္ယူေစျပီး။ အာရွ။ အဖရိကႏွင့္ အေရွ႔ အလယ္ပုိင္းႏုိင္ငံမ်ားရွိ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖကJihad အုပ္စုမ်ားထံ ျဖန္႔ေ၀ကာ ကမၻာႏွင့္အႏွံ႔အၾကမ္း ဖက္လုပ္ရပ္မ်ားကို လွဳပ္ရွား ရန္ေစခိုင္းခဲ့သည္၊ အျခားတဖက္႔ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ရွိ အၾကမ္းဖက္ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျဖစ္ေသာ HUJI, JMBတုိ႔ႏွင့္ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မွဳေရးရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ႈ၍။ စံနစ္တက် ေသခ်ာပိျပားစြာ လွဳပ္ရွားလွ်က္ရွိေနၾကသည့္သတင္းမွာ မီဒီယာတိုင္းက တဆင့္ အမ်ားအသိ ပင္ျဖစ္ ေပလိမ့္မည္၊
ေကာက္က်စ္ေသာ။အစြန္းေရာက္ေသာ။အၾကမ္းဖက္ေသာ အုပ္စု တစ္ခုသာျဖစ္သည္၊ ဦးႏုအစုိးရ ထံမွ ဗိုလ္ ေန၀င္း အာဏာသိမ္းယူျပီးေနာက္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာျပည္အေနာက္ပိုင္း႔ “နဂါးမင္းစစ္ဆင္ေရး”ျဖင့္ ရွင္းလင္းေရးလုပ္လုိသည့္အခါ။ မ်ားစြာေသာ ရြင့္ဂ်ာကုလားမ်ား ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံသို႔ျပန္ေျပး လာခဲ့ၾကရသည္၊ ယင္း အေၾကာင္းျခင္းရကုိ အခြင့္ေကာင္းယူ၍အဆိုပါအၾကမ္းဖက္အစြန္းေရာက္ သမားမ်ားက ဘဂၤလားေဒခ်္ေဒသခံ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ အဖြဲ‹အစည္းမ်ား.အကူအညီကိုရယူ ကာ ရုရွားႏွင့္စစ္ပြဲျဖစ္ပြားေနေသာ အာဖဂန္ႏိုင္ငံသုိ႔ ကုလားေပါင္းမ်ားစြာ ကိုေစလႊတ္ျပီးရုရွားဆန္႔ က်င္ေရးစစ္ကို ဆင္ႏြဲေစခဲ့သည္၊ အာဖဂန္မွ ရုရွားတပ္မ်ားဆုတ္ခြါသြားျပီး။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္စစ္ေရး ကြ်မ္းက်င္ျပီးသား ထုိသူမ်ားကRSO,ARIFစသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံ အစြန္းေရာက္အဖြဲ႔မ်ားထံသို႔၀င္၍ဗမာျပည္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္လာခဲ့ၾကသည္၊
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ဗမာ စစ္အစုိးရက ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း႔ ဒုတိယအၾကိမ္ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရးထုိးစစ္ဆင္လာျပီးေနာက္မွာ လည္း
ရခုိင္ျပည္ထဲ၀င္ေရာက္ေနထိုင္သူ ဘဂၤလီမူဆလင္မ်ားစြာတို႔မွာ ဌာေနျပန္၍ဘဂၤ လာေဒ့ခ်္ အစုိးရက ဖြင့္ေပးထားေသာ ဒုကၡ သည္စခန္းအသီးသီးသုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသည္၊ တခ်ဳိ႔မွာRSO, ARIF မ်ားသို႔ ၀င္ေရာက္သြားခဲ့ၾကသည္၊ ခိုင္လံုေသာ သတင္း မ်ားအရ ထုိအဖြဲ႔မ်ားမွမ်ားစြာေသာ အဖြဲ႔၀င္လူငယ္မ်ားကို အာဖဂန္သို႔ပုိ႔လႊတ္ျပီး Al-Qaeda ႏွင့္Taliban စခန္းအသီးသီးတုိ႔၏ စစ္သင္တန္းေပါင္းမ်ဳိးစံုကုိသင္ယူေစျပီး။ အာရွ။ အဖရိကႏွင့္ အေရွ႔ အလယ္ပုိင္းႏုိင္ငံမ်ားရွိ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖကJihad အုပ္စုမ်ားထံ ျဖန္႔ေ၀ကာ ကမၻာႏွင့္အႏွံ႔အၾကမ္း ဖက္လုပ္ရပ္မ်ားကို လွဳပ္ရွား ရန္ေစခိုင္းခဲ့သည္၊ အျခားတဖက္႔ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ရွိ အၾကမ္းဖက္ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျဖစ္ေသာ HUJI, JMBတုိ႔ႏွင့္ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မွဳေရးရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ႈ၍။ စံနစ္တက် ေသခ်ာပိျပားစြာ လွဳပ္ရွားလွ်က္ရွိေနၾကသည့္သတင္းမွာ မီဒီယာတိုင္းက တဆင့္ အမ်ားအသိ ပင္ျဖစ္ ေပလိမ့္မည္၊
မည္သုိ႔ဆိုေစကာမူ ႏွစ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ခံေနၾကရသည့္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုမ်ားၾကား မွမူဆလင္ဘာသာ၀င္တို‹မွာလည္း ထပ္တူထပ္မွ် ဒုကွ်မ်ားစြာ ခံစားလာခဲ့ၾကသည္ကို အသိအမွတ္ျပဳၾကရေပမည္၊ ႏွစ္ေပါင္းၾကာ ရွည္စြာ ေနထိုင္လာယင္း တုိင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္တို႔ပြားမ်ားလာျပီး ႏိုင္ငံအေပၚသစၥာခံၾကေသာ မူဆလင္ဘာသာ၀င္မ်ားကိုလည္း လူ႔ အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ လြတ္လပ္မွဳမ်ားရွိ ႏွင့္ၾကသည္ကုိသာ ေတြ႔ျမင္လုိေပသည္၊ ေအးအတူပူအမွ် ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူေနလုိၾကသူ မူဆလင္ဘာသာ ၀င္မ်ားကို အေလးဂရုျပဳၾကရမည္ျဖစ္သည္၊
အတၱသမားတစ္ခ်ဳိ႔၏ သစၥာမဲ့ျခင္း ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ျခင္း မ်ားကို တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္ ေအးအတူပူအမွ် ေနလိုၾကေသာ မူဆလင္ မ်ားကလည္း သည္းညဥ္းခံ၍လက္ပိုက္ၾကည့္ ေနၾကလိမ့္မည္မဟုတ္ေခ်၊ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၏ အႏွစ္သာရကို ဒီမုိကေရ စီျမတ္ႏိုးသူမ်ားကသာ ခံစားထိုက္ မည္ျဖစ္ႈ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားႏွင့္ကားထိုက္ တန္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ၊
အတၱသမားတစ္ခ်ဳိ႔၏ သစၥာမဲ့ျခင္း ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ျခင္း မ်ားကို တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္ ေအးအတူပူအမွ် ေနလိုၾကေသာ မူဆလင္ မ်ားကလည္း သည္းညဥ္းခံ၍လက္ပိုက္ၾကည့္ ေနၾကလိမ့္မည္မဟုတ္ေခ်၊ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၏ အႏွစ္သာရကို ဒီမုိကေရ စီျမတ္ႏိုးသူမ်ားကသာ ခံစားထိုက္ မည္ျဖစ္ႈ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားႏွင့္ကားထိုက္ တန္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ၊
သမိုင္းအမွန္ကို မည္သူမ်ွ ျငင္းပယ္ႈမရသကဲ့သုိ႔။ အမွန္တရားကို မည္သူမွ် ေရွာင္လႊဲႈ မရေခ်၊ ေတာ္လွန္ေရး။ ႏုိင္ငံေရး။ ပီသျခင္း မ်ားကို အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားျဖင့္ ဖုန္းကြယ္၍မရေခ်၊ အမွန္သည္ အမွန္သာျဖစ္၍။ အမွားသည္အမွားသာျဖစ္သည္၊ အိမ္ရွင္သည္အိမ္ရွင္ သာျဖစ္ၿပီး ၊အာဂႏၱဳ သည္ကား အိမ္ရွင္ျဖစ္လာမည္မဟုတ္ေခ်၊
credit to – ဦးေစာသိန္း၁။၈။၀၉
စာၾကြင္း။ ။
ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ ႏုိင္သည္ တခ်ိန္က အိႏၵိယ လက္ေအာက္ခံႏုိင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာတုိ႔က အဂၤလိပ္တုိ႔ကုိ `“ကုလားျဖဴ”။သူတုိ႔
၀န္ထမ္းအျဖစ္ခုိင္းရန္ ေခၚလာသူအိႏၵိယ ႏုိ္င္ငံသားမ်ားကုိ `“ကုလားမဲ(မည္း)” ဟု ေခၚခဲ့ၾကသည္။ ယခုလည္း ျမန္ာျပည္အႏွံ႔တြင္
အိႏၵိယႏုိင္ငံသားလက္က်န္မ်ားကုိ“ကုလား” ဟုေခၚၾကပါသည္။ ထူးျခားသည္မွာ ဗမာလူမ်ိဴးအသားမဲသူကုိ ခ်စ္စႏုိး“ကုလား”ဟု
မွည့္ေခၚတတ္ၾကပါသည္။ ”ကုလား–အမည္ ျဖင့္ ဗမာလူငယ္ မ်ားစြာ အညာေဒသတြင္လည္းရွိၾကပါသည္။
ဤ ေဆာင္းပါးပါ `“ကုလား” အမည္မွာ စာေရးသူက နံႏွိမ္ခ်ိဳးဖဲ့ ေရးျခင္း မဟုတ္သည္ကုိ အထူးသိေစလုိပါသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ ႏုိင္သည္ တခ်ိန္က အိႏၵိယ လက္ေအာက္ခံႏုိင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာတုိ႔က အဂၤလိပ္တုိ႔ကုိ `“ကုလားျဖဴ”။သူတုိ႔
၀န္ထမ္းအျဖစ္ခုိင္းရန္ ေခၚလာသူအိႏၵိယ ႏုိ္င္ငံသားမ်ားကုိ `“ကုလားမဲ(မည္း)” ဟု ေခၚခဲ့ၾကသည္။ ယခုလည္း ျမန္ာျပည္အႏွံ႔တြင္
အိႏၵိယႏုိင္ငံသားလက္က်န္မ်ားကုိ“ကုလား” ဟုေခၚၾကပါသည္။ ထူးျခားသည္မွာ ဗမာလူမ်ိဴးအသားမဲသူကုိ ခ်စ္စႏုိး“ကုလား”ဟု
မွည့္ေခၚတတ္ၾကပါသည္။ ”ကုလား–အမည္ ျဖင့္ ဗမာလူငယ္ မ်ားစြာ အညာေဒသတြင္လည္းရွိၾကပါသည္။
ဤ ေဆာင္းပါးပါ `“ကုလား” အမည္မွာ စာေရးသူက နံႏွိမ္ခ်ိဳးဖဲ့ ေရးျခင္း မဟုတ္သည္ကုိ အထူးသိေစလုိပါသည္။