ကြ်န္ပ္တို႔၏ကမၻာေျမျပင္၌ေနထိုင္ၾကေသာလူမ်ိဳးတိုင္းသည္လူမ်ိဳးစုမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လူမ်ိဳးစုေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ေနထိုင္ေၾကာင္းေလ့လာမွတ္သားဖူးသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ လူမ်ိဳးစု၊ လူနည္းစုဆိုသည္မွာ လူဦးေရနည္းေသာ လူမ်ိဳးတစ္စုကိုေခၚဆိုေၾကာင္းကြ်န္ေတာ္တို႔အလြယ္တကူသေဘာေပါက္မိၾကသည္။ ထိုသေဘာေပါက္မႈသည္မွားယြင္းေသာသေဘာေပါက္မႈျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ယူဆမိေသာေၾကာင္း ( ethnic minorities as ethic, ethic people ) လူမ်ိဳးစု၊ လူနည္းစုျဖစ္ရျခင္းမွာ သာမန္မဟုတ္သလိုထင္တတ္ၾကျပီး၊ လူဦးေရမ်ားသည့္ လူအဖြ႕ဲအစည္းတစ္ခုမွ ကြဲျပားျခားနားသူမ်ား (Diviant) အျဖစ္ရႈျမင္တတ္ၾကသည္။ Neil Thomspon ေရးသားေသာ Anti-Discriminatory Practice စာအုပ္တြင္ သူေျပာသည္မွာ..
“it is often forgotten that all people are ‘ ethnic’, that is, belong to a cultural group, and so it is both inaccurate and misleading to refer to members of ethnic minorities as ‘ethnics’ or ‘ethnic people’. This implies that to be a member of the ethnic majority is ‘normal’ and so members of ethnic minorities are by definition deviant. This is a form of racism” ဟုဆိုပါသည္
လူတိုင္း၊လူတိုင္း၊ လူ႔အဖြ႔ဲအစည္းတိုင္းကို ယင္းတို႔၏ တန္ဖိုးမ်ား၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား၊ အေတြးအျမင္မ်ား၊ အမ်ိဳးသားေရလကၡဏာမ်ားျဖင့္ဖြ႔ဲစည္းထားပါသည္။ ယင္းေၾကာင္း လူမ်ိဳးစု မ်ားႏွင့္ တျခားလူဦးေရမ်ားေသာ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးႏွင့္ လူဦးေရမ်ားသည္ကလြဲျပီး မည္သည္တစ္ခုမွ်ကြာျခားျခင္းမရိွပါ။ ထို႔ေၾကာင္း သည္ကမၻာေျမၾကီးေပၚတြင္ေနထိုင္လူအားလံုးသည္ လူမ်ိဳးစုမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ အျခားတစ္မ်ိဳးယူဆလွ်င္ သည္ကမၻာေျမၾကီးတြင္ လူမ်ိဳးစု (သို႕) တိုင္းရင္းသားဆိုသည္ေ၀ါဟာရမ်ားမရိွနိုင္ေပ။
ကြ်န္ေတာ္စဥ္းစားမိသည္မွာ လူမ်ိဳးတိုင္းသည္လူမ်ိဳးစုျဖစ္သည္ (သို႔မဟုတ္) သည္ကမၻာေျမၾကီးတြင္လူမ်ိဳးစုဟုေခၚေသာလူအစုမ်ား ုမရိွပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔သည္လူသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ားသာျဖစ္ၾကပါသည္။ Thomspon စကားကိုျပန္ေကာက္ရေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌လူမ်ားစုျဖစ္ေသာဗမာ(ျမန္မာ) ျဖစ္ရျခင္းသည္ အခြင့္ထူးခံလူတန္စား(သို႔မဟုတ္) နံပါတ္တစ္ဦးစားေပးလူတန္းစားျဖစ္ေနျပီး တစ္ျခားလူမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားမွာ နံပါတ္(၂) အဆင့္ရွိလူတန္းမ်ားက့ဲသို႔ျဖစ္ေနေတာ့သည္။ ျမန္မာတပ္မေတာ္တြင္ ႏွင့္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးဘက္ဆိုင္ရာမ်ားတြင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား မည္သို႔ပင္ေတာ္ေစကာမႈ အဆင့္ထိပ္သို႔မတက္ႏိုင္ၾကေပ။ သည္ကိစၥႏွင့္ပတ္သတ္လွ်က္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတိုးတက္ေရးပါတီမွေဒါက္တာေအးေမာင္မွပြင့္ပြင့္လင့္လင့္ေ၀ဖန္ေထာက္ျပထားသည္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ေနထိုင္ေသာျမန္မာျပည္တြင္လူတိုင္းသည္တိုင္းရင္းသားဆိုေသာစကားလံုးကိုၾကားဖူးလိမ့္မည္။ တနည္းဆိုရေသာ္ သည္တိုင္းရင္းသားဆိုသည့္စကားလံုးသည္ အလြန္ပင္ေပၚပ်ဴလာျဖစ္ေသာစကားလံုးတစ္လံုးျဖစ္သည္။ အစိုးရ၊အတိုက္အခံ၊လူမ်ိဳးစု ထိုထိုေသာႏိုင္ငံေရးအဖြ႔ဲအစည္းမ်ားၾကားတြင္တိုင္းရင္းသားဆိုသည့္စကားလံုးအလြန္ပင္ေခတ္စားေလသည္။ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရး၊တိုင္းရင္းသားအေရး၊ တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ားဖြံ႔ျဖိဳးေရးစသည္ အေရးေပါင္းေသာင္းေျခာက္ေထာင္ႏွင့္နပန္းလည္းလံုးလာၾကသည္မွာမ်ားျပိီ။
တိုင္းရင္းသားဟုေသာစကားေပၚေပါက္လာျခင္းသည္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္အက်ိဳးတစ္စံုတရာျဖစ္ထြန္းႏိုင္၊မျဖစ္ထြန္းႏိုင္ဆိုသည္မွာ အလြန္ပင္စဥ္းစားရခက္ပါသည္။ မည္သူပင္ဆိုေစ တိုင္းရင္းသားဆိုသည့္စကားေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္က်ဥ္းေျမာင္းေသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒမ်ားျဖစ္ေပၚခ့ဲသည္။ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားအားလံုးျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအား အစာမေၾကမႈမ်ားသာ ရလဒ္အျဖစ္ေပၚထြက္ခ့ဲပါသည္။ တိုင္းရင္းသားဆိုသည့္စကားလံုးေၾကာင္း လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား ကြ်န္ေတာ္တို႔ၾကံဳေတြ႕လာရသည္။
ကြ်န္ေတာ္ေနဖူးေသာ ယူေကတြင္ ေျမာက္အိုင္ယာလန္၊စေကာ့တလန္၊ေ၀လနယ္ႏွင့္အဂၤလန္ဟု ျပည္သံုးျပည္ရိွပါသည္။ အတူတကြေအးခ်မ္းစြာေနထုိင္ၾကသည္။ ကြ်န္ေနာ္ေနထိုင္စဥ္ကာလအတြင္ စေကာ့လူမ်ိဳးမ်ား၊ေ၀ေလလူမ်ိဳးႏွင့္ေျမာက္အိုင္ယာလန္သားမ်ားအား အဂၤလိပ္တိုင္းရင္းသားမ်ားဟုသံုးႏႈန္းသံ၊ေျပာဆိုသံ၊ ေရးသားမႈမ်ား မျမင္ဖူးမၾကားဖူးပါ၊ စေကာ့၊ေ၀း(လ္)၊ အိုင္းရစ္ စသည့္အသံုးႏႈန္းသာၾကားဖူးပါသည္။
မည္သည့္အတြက္ေၾကာင္းတိုင္းရင္းသားဆိုသည့္စာလံုးျမန္မာစကားတြင္ေပၚေပါက္ခ့ဲပါသနည္း။ တိုင္းရင္းသားဆိုသည့္ စာလံုးကို အဓပၼာယ္ေဖာ္ေဆာင္သည့္ေဖာ္ညြန္းခ်က္ေျမာက္ျမားစြာရိွပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ညာဏ္မမီ၍အက်ယ္မခ်ဲ႕လိုေပ။ ရန္ကုန္တြင္ကြ်န္ေတာ္ႏွင့္အလြန္ရင္းႏိီွးေသာ သမာသမတ္က်ေသာျမန္မာဆရာတစ္ေယာက္ကို တိုင္းရင္းသားဆိုသည့္စကားလံုးအေၾကာင္းကြ်န္ေတာ္ေမးဖူးသည္။ ဆရာေျပာသည္မွာ ရွင္းသည္၊ တိုသည္၊ျပတ္သားသည္။ “ တိုင္းရင္းသားလို႔သမွတ္လိုက္တာ၊ေခၚလိုက္တာဟာ မင္းတို႕ ရခုိင္၊ရွမ္း၊ကခ်င္၊ကရင္ စတ့ဲလူမ်ိဳးေတြကို ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြ တဆင့္ႏိွမ့္လုိက္တာျဖစ္တယ္” ဟုသူျပန္ေျဖသည္။ သူ႔အေျဖကိုအတိုင္းအတာတစ္ခုကြ်န္ေတာ္ လက္ခံမိသည္။
တစ္ေန႔တြင္ ကြ်န္ေတာ္သည္ ေတာင္ဒဂံုအခြန္ရံုးသို႔ေရာက္ရိွခ့ဲသည္။ အခြန္၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ကြ်န္ေတာ္စကားလက္ဆံုက်ျဖစ္သည္။ ကြ်န္ေတာ္စကားေျပာရာတြင္ရခိုင္၀ဲသံပါေလရာ အခြန္အရာရိွအမၾကီးတစ္ေယာက္က ကြ်န္ေတာ္အား တိုင္းရင္းသားလားဟုေမးသည္။ ကြ်န္ေတာ္က ဟုတ္မွန္ေၾကာင္းကြ်န္ေတာ္သည္ ရခိုင္လူမ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္းေျပာျပသည္။ အမကေရာ ဘာတိုင္းရင္းသားလဲဟုကြ်န္ေတာ္ျပန္ေမးရာ သူမအေျဖေၾကာင္းကြ်န္ေတာ္ေခါင္းထဲ အေတြးေပါင္းမ်ားစြာရိုက္ခတ္ကုန္သည္။ သူမအေျဖမွာ သူမသည္ တိုင္းရင္းသားမဟုတ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးစစ္စစ္ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာသည္။
ဆက္စပ္ေတြးေတာရလ်ွင္ တိုင္းရင္းသားျဖစ္ျခင္းသည္ အဆင့္(၂)တြင္ရိွလ်က္ျမန္မာ(ဗမာ)လူမ်ိဳးသည္ အဆင့္(၁)တြင္အျမဲတမ္းရိွေနသည္။ယင္းေၾကာင္းျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္မိမိကိုယ္ကို ဗမာတိုင္းရင္းသား (သို႔ ) ျမန္မာတိုင္းရင္းတိုင္းဟု မခံလိုၾကေပ။ တိုင္းရင္းသားျဖစ္ျခင္းသည္တဆင့္ႏိွမ့္သည္ဟုခံစားထင္ျမင္တတ္ၾကသည္။ တျခားမြန္၊ခ်င္း၊ ရခို္င္မ်ားကသာ ျမန္မာတိုင္းရင္းမ်ားျဖစ္လ်က္ ျမန္မာ၊ဗမာ မ်ားမွာ လူမ်ိဳးၾကီး (သိို႔မဟုတ္)
မဟာအျဖစ္ဆိုက္ေရာက္ကုန္ေတာ့သည္။ဗမာ(သို႕)ျမန္မာမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မီွတင္းေနထိုင္ၾကေသာတျခား ညီအစ္ကိုလူမ်ိဳးစုမ်ား၏တိုင္းရင္းသားမဟုတ္ေပလား၊ ထိုခံစားမႈသည္ လူအခ်င္းခ်င္းခြဲျခားဆက္ဆံမႈ၊ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒ၏ သေႏၵသားေလာင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ပိုဆိုးသည္မွာ ျမန္မာ (၀ါ ) ဗမာ လူမ်ိဳးသည္ မိမိကိုယ္ကို လူမ်ိဳးစုတစ္စုဆိုသည္ကိုပင္ေမ့ေလ်ာ့ေနတတ္သည္။
မၾကာေသးမီက က်င္းပလားေသာ အကယ္ဒမီဆုေပးပြဲတြင္ အေနာင္စာမွ သက္မြန္ျမင့္အား ခ်င္းတိုင္းရင္းသူေလးဟု သံုးႏႈန္းသြားသည္ကို စာဖတ္သူတို႔ၾကားလိုက္မိၾကလိမ့္မည္။ ေျမွာက္စားလိုျခင္းေၾကာင္းလား၊ ႏိွမ့္ခ်ျခင္းလား ျပဳလုပ္သူမ်ားသာသိမည္။ တျခားအကယ္ဒမီဆုၾကီးမ်ား ေျမာက္ျမားစြာရလားေသာ ျမန္မာ(၀ါ)ဗမာ လူမ်ိဳးမ်ားအား အေနာင္စာမွ ဗမာတိုင္းရင္းသူ(၀ါ) ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေလး မည္သူမည္၀ါဟု မေခၚသင့္ေပဘူးလားဟု ကြ်န္ေတာ္ဆပ္စပ္ေတြးေတာမိေတာ့သည္။ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားသူမ်ားသည္ မည္သူမ်ားနည္း၊ စာဖတ္သူမ်ားသံုးသပ္ၾကည့္ပါေလ။
မည္သို႔ပင္ဆိုေစ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္တိုင္းရင္းသားဆိုေသာစကားလံုးသည္ ႏိုင္ငံေရးလက္နက္ ( political weapons) အျဖစ္အသံုးျပဳရန္တြက္ေပၚထြက္လာျခင္းျဖစ္သည္မွာ ျငင္းစရာမလိုပါ။ တိုင္းရင္းသားအစား ျပည္ေထာင္စုသားဟုမွည့္ေခၚလ်ွင္ ေကာင္းဦးမည္ဟုထင္မိပါသည္။ ၎တိုင္းရင္းသားဆိုသည့္စကားလံုးစနက္ေၾကာင္းျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေနာက္ဘက္မွခိုး၀င္သည့္ လူမ်ိဳးျခားမ်ား၏ တိုင္းရင္းသားေတာင္းဆိုမႈ၊ နယ္ေျမခ်ဲထြင္မႈမ်ားႏွင့္ၾကံဳေတြ႕ေနရျပီျဖစ္သည္။ ထိုကိစၥမ်ားအား ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္သာျဖစ္ျခင္းျဖစ္သည္၊ ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ျပႆနာသာျဖစ္သည္စသည္ျဖင့္ အေတြးလြယ္ပါက မၾကာမွီကာလအတြင္း ျမန္မာျပည္တစ္ျပည္လံုးဒုကၡလွလွေတြ႔လားပါလိမ့္မည္။ ၾကာမည္၊ျမန္မည္ ထိုႏွစ္မ်ိဳးသာရိွႏိုင္သည္။
ကြ်န္ေတာ္စေကာ္တလန္တြင္ရိွစဥ္ကာလအတြင္းလန္ဒန္ျမိဳ့ရိွျမန္မာဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းတြင္ တရားစခန္း၀င္ဖူးသည္။ တစ္ေန႔တြင္စကားလက္ဆံုက်ခိုက္ျမန္မာမ်ိဳးခ်စ္မ်ားမွ ျမန္မာသမိုင္းအေၾကာင္းအစခ်ီေတာ့သည္။ ျမန္မာဘုရင္မ်ား၏စစ္ပြဲမ်ားအေၾကာင္း၊ ျမန္မာပညာရိွမ်ား၏အေျပာအဆို၊ ျမန္မာဘုရင္မ်ား၏စစ္ပရိယယ္ၾကြယ္၀မႈ စသည့္ ေျပာမဆံုးႏုိင္ေသာျမန္မာသမိုင္းအေၾကာင္းမ်ားေဆြးေႏြးၾကသည္။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ပြင့္ပြင့္လင့္လင့္၀င္ေရာက္ဆြဲႏြဲမိသည္။
ျမန္မာသမိုင္းအေၾကာင္းေျပာလို႔သူတို႔ေမာေနေလာက္ျပီဟုအထင္ႏွင့္ကြ်န္ေတာ္ရခိုင္သမိုင္းအေၾကာင္း အနည္းငယ္မိတ္ဆတ္မိေတာ့သည္။ ဤ္တြင္ျပႆနာစေတာ့သည္။
ျမန္မာမ်ိဳးခ်စ္မ်ားမွကြ်န္ေတာ့ကိုေျပာျပသည္မွာ ရခိုင္သည္ဗမာလက္ေအာက္ခံျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရခုိင္ဘုရင္မ်ားမွ ျမန္မာဘုရင္မ်ားအား အခြန္ပဏာဆက္ရေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္အား မည္သည့္အခ်ိန္မဆိုသိမ္းပိုက္လွ်င္ရေၾကာင္း၊ ရခိုင္စကားႏွင့္ဗမာစကားဆင္တူေနျခင္းေၾကာင္း ျမန္မာဘုရင္မ်ားညီငယ္မ်ားသဖြယ္ဆက္ဆံေသာေၾကာင္း သနားညွာတာေသာအားျဖင့္ ဗမာ(၀ါ)ျမန္မာမ်ားမသိမ္းပစ္ခ့ဲျခင္းျဖစ္ေၾကာင့္ စသည့္ ရခိုင္သမိုင္းအသစ္မ်ားျဖင့္မိတ္ဆတ္ေပးပါေတာ့သည္။
အလြန္ပင္အထက္စီးႏိုင္လြန္သည္ဟုကြ်န္ေတာ္ထင္မိပါသည္။ ပိုထူးဆန္းသည္မွာ
ဤစကား၀ိုင္းတြင္၀င္ေရာက္ေျပာဆိုၾကေသူလူငယ္မ်ားမွာ လန္ဒန္၌ေက်ာင္းတတ္ေနေသာေခာတ္ပညာတတ္လူငယ္မ်ားျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင္းပင္။ ေနာက္လူငယ္တစ္ေယာက္မွဆက္ျပီး “ ရခိုင္ေတြမဆိုးပါဘူး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဆင့္(၃)ေလာက္ရိွတာဘဲ” ဟုဆိုသည္။ ကြ်န္ေတာ္မွ လြန္စြာအ့ံၾသသင့္လ်က္ အဆင့္ဆိုသည္မွာ မည္သည့္အရာကိုေျပာပါသနည္းဟု စိတ္၀င္စားစြာေမးမိရာ သူရွင့္ျပမွပိုျပီးအံ့ၾသရေတာ့သည္။ သူဆက္ေျပာသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးသည္ အဆင့္(၁)ျဖစ္ေၾကာင္း၊မြန္သည္အဆင့္(၂)ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ရခိုင္သည္သမိုင္းအေထာက္အထားအရ အဆင့္(၃) ေလာက္ရိွေၾကာင္းစသည္ျဖင့္ေျပာျပသည္။
သမိုင္းအေထာက္အထားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရခိုင္သည္အဆင့္(၃)ဟုေျပာေသာ္ အမွားၾကီးမွားေနပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင္းဆိုေသာ္
ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ မိမိကုိယ္ပိုင္ႏိုင္ငံတည္ေထာင္ျပီး ဗမာ(ျမန္မာ) လူမ်ိဳးမ်ားထက္ ႏွစ္ေပါင္း(၁၀၀၀)ခန္႔ေစာလ်က္ ျမိဳ့ျပႏိုင္ငံတည္ေထာင္ခ့ဲၾကသည္။ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားထြန္းကားခ့ဲသည္။ ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ေငြေၾကးစနစ္မ်ားတီထြင္ျပီး ေရႊဒဂၤါးမ်ားသြန္းလုပ္ခ်ိန္တြင္ ဗမာႏိုင္ငံတြင္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာေငြေၾကးလွဲလယ္မႈစနစ္မွာ အလြန္ပင္နိမ့္က်ေနပါေသးသည္။ သမိုင္းအေထာက္အထားအရ ရခုိင္ဘုရင္မ်ားသည္မည္သည့္ႏိုင္ငံၾသဇာမွမခံယူခ့ဲေပ။
မဂိုမ်ားပင္ဖိန္႔ဖိန္တုန္ေအာင္ေၾကာက္ရေသာရခုိင္ျပည္သည္ ဗမာဘုရင္အား အခြန္ဆက္သသည္ဆိုသည္မွာရာယ္စရာေတာ့ေကာင္းပါသည္။ဤသို႔ေထာက္ျပရျခင္းမွာ ရခုိင္သမိုင္းေၾကာင္းၾကြားလို၍မဟုတ္ေပ။ အမွန္တရားတစ္ခုကိုမိတ္ဆက္ေပးျခင္းသာျဖစ္သည္။ဤသို႔ျဖင့္ကြ်န္ေတာ္သည္ ကိုယ့္ထီး၊ကိုယ့္နန္း၊ကိုယ့္ႏိုင္ငံျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီေနထိုင္ခ့ဲေသာ ရခုိင္လူမ်ိဳးအတြက္ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာအသစ္တစ္ခုရလိုက္သည္။
အမွန္တရားကိုရင္ဆိုင္ႏိုင္မႈျမန္မာလူငယ္မ်ားစိတ္ထဲတြင္ အလြန္နည္းပါးေနျပီးလား၊ မိမိႏွင့္မတူျခားနားေသာလူမ်ားကို ေလးစားႏိုင္ေသာစိတ္ထားမ်ားအလြန္ပင္နည္းေနျပီးလား၊ မိမိသမိုင္းကိုတန္ဖိုးထားသက့ဲသို႔ တစ္ျခားလူမ်ိဳးမ်ား၏သမိုင္းမ်ားကိုလည္း ျမန္မာလူငယ္မ်ားတန္ဖို႔ထား ေလးစားတတ္ျပီလား၊ ေမးစရာမ်ားတန္းစီေနပါေတာ့သည္။
မည္သည့္အတြက္ေၾကာင္းထိုက့ဲသို႔ျဖစ္ရပါသနည္း။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ိဳးမ်ား၏သမိုင္းမ်ားကို ေလ့လာမႈအားနည္းျခင္းေၾကာင္းလား၊ အရြ႕ဲတိုက္ျခင္းလား၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒေလာင္းရိပ္မိျခင္းေၾကာင္းလား၊ တိုင္းရင္းမ်ားအားအဆင့္လိုက္ခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္းေၾကာင္းလား၊ စသည့္လားေပါင္းတစ္ရာႏွင့္ကြ်န္ေတာ္နပန္းလံုးရေတာ့သည္။
ညာဏ္မီွသေလာက္စဥ္းစားရေသာ္ ျမန္မာလူငယ္မ်ားသည္ မဟာ၀ါဒေလာင္းရိပ္မိေနၾကသည္။ တိုင္းရင္းသားဆိုသည္မွာ အဆင့္ႏိွမ့္ေသာလူမ်ိဳးစုႏြယ္မ်ားအျဖစ္ထင္ျမင္ေနၾကသည္။ ယင္းေၾကာင္း ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားမွ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ားကိုထုတ္ေဖာ္ေရးသားေျပာဆိုလာလ်ွင္ ျမန္မာအမ်ားစုမွာ မႏွစ္ျမိဳ့ၾကေပ။ ရခိုင္ထမင္းဆိုင္တြင္ ရခိုင္သီခ်င္း ဗီြစီဒီ ကာရာအိုေကဖြင့္ေသာေၾကာင္း စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္ဟန္တူေသာ ျမန္မာမ်ားကို ကြ်န္ေတာ္ ထူးဆန္းအံ့ၾသစြာေတြ႔ဖူးပါသည္။
ထိုသို႔ထင္ျမင္လာေအာင္လည္းအဘက္ဘက္မွတြန္းအားေပးလ်က္ရိွပါသည္။ ဆက္စပ္ေျပာရလ်ွင္ယင္းက့ဲသို႔စိတ္ထားမ်ားျဖင့္ တိုးတက္ေသာျပည္ေထာင္စုလူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းအားတည္ေဆာက္အလွမ္းေ၀းေနဦးမည္။ အေပါင္းလဏၡာေဆာင္ေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ားကို လူငယ္မ်ားလက္ခံမႈအားနည္းေပလိမ့္မည္။ လူမ်ိဳးစုမ်ားၾကား ညို႕ႏိွင္းမရေသာ ကြာဟမႈမ်ားကြ်န္ေတာ္တုိ႔ယခုလက္ရိွခံစားေနရသည္။ အနာဂတ္တြင္လည္းခံစားလာရမည္။
ကြ်န္ေတာ္စေကာတလန္တြင္သကၠသိုလ္တက္ေနစဥ္အတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ကိုယ္စားျပဳ ပဥၥ၀တီအက္(ဖ)အမ္ ကိုရခိုင္ဘာသာျဖင့္လြင့္မည္ဟုၾကားသိမိျခင္းေၾကာင္းအလြန္ပင္၀မ္းေျမာက္မိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မွန္ခ်က္ႏွင့္ႏွမ္းထြက္တက္တက္စင္လြဲခ့ဲရသည္။ ထိုေရဒိီယိုအသံလြင္ဌာနမွာ ရခိုင္ဘာသာစကားႏွင့္ လြင့္မလိုလိုႏွင့္ထံုးစံအတိုင္းျမန္မာဘာသာျဖင့္လြင့္သည္။ ရခိုင္သီခ်င္းဂ႑ မိနစ္(၂၀)မွလြဲလ်က္ အားလံုးျမန္မာစကားျဖင့္လြင့္သည္။ စစ္ေတြျမိဳ့မွ ရပ္မိရပ္ဖ ႏွင့္ ရခိုင္လူငယ္၊ ဘုန္းၾကီး၊ကိုရင္စသည့္တို႔ကို ပဥၥ၀တီအက္(ဖ္)အမ္ကို ပတ္သတ္လ်က္ကြ်န္ေတာ္ စစ္တမ္းေကာက္ၾကည့္ေသာအခါ ၎တို႔မွ ရခိုင္ဘာသာျဖင့္လြင့္ေစခ်င္ေၾကာင္းေျပာၾကသည္။
ဂ်ာပန္ႏိုင္ငံ၌ အိႏၵိယ လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ အိႏၵိယကုလားဘာသာျဖင့္ ေရဒီယိုအသံလြင့္ေပးသည္ဟုၾကားသိရသည္။ ယူေကတြင္ ေပ်ာက္ကြယ္လုနိီးပါးျဖစ္ေနေသာ ( စေကာ့တလန္လူမ်ိဳးမႈရင္းစကား၊ စေကာ္တလန္သားမ်ားယင္းစကားကိုမေျပာၾကေတာ့ပါ) ေဂလိလ့္( Gaelic) ဆိုေသာဘာသာစကားျဖင့္ပင္ အသံလြင့္ေပးျခင္း၊ သတင္းစာမ်ားရိုက္ထုတ္ေ၀ျခင္းမ်ားရိွသည္။ လူဦးေရ ၃ သန္းခန္႔မွ်ေျပာဆိုေသာရခိုင္စကား၊ရခိုင္ဘာသာျဖင့္ သတင္းစာမေျပာႏွင့္ ျပည္တြင္းထုတ္ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္မဖတ္ဖူးပါ။ ဘာသာစကာမ်ားမေပ်ာက္ကြယ္ရေအာင္ ယူနစ္စကိုမွ လံုးလမ္းထုတ္ေနခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာစကားေျပာရာတြင္ မိခင္အသံ၀ဲေနေသာေၾကာင္း အဟားခံရကိန္းဆိုက္ေနပါသည္။
အထက္တြင္ေျပာခ့ဲသည့္အတိုင္းလူမ်ိဴး တစ္မ်ိဴးႏွင့္မည္သို႔ထပ္တူမက်ႏိုင္ေပ။ ျမန္မာမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ရန္ကုန္သားႏွင့္မႏၱေလးသူေတာင္ မတူမတူ၊ ဘယ္အရာမွမတူၾကပါ။ ထို႔ေၾကာင္း ရခိုင္ႏွင့္ျမန္မာ တူရမည္ဆိုသည္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ လူအခ်င္းခ်င္းအဘယ့္ေၾကာင့္မတူရပါသနည္း။
Storkey(1991) ကေထာက္ျပသည္မွာ
“ All the characteristics which go to make up cultural identity origins, physical appearance, language, family structure, religious belief, political, food, art, music, literature, attitudes towards the body, gender roles, clothing, education.” ဟုဆိုပါသည္။ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး ႏွင့္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ယင္းတို႔၏ၾကီးျပင္ပံုေနရာေဒသအလိုက္ကြဲျပားမႈရိွပါသည္။ ဥပမာ ဆိုရေသာ္ ရခိုင္ေဒသတြင္ေမြးလ်ွင္ ရခိုင္ရိုးရာဓေလ့ထံုးတမ္းအစီအလာ၊ဘာသာစကား၊ယံုၾကည္မႈ၊ေတြးေခၚမႈ၊ဂီတ၊အႏွပညာ စသည့္ေရမတြက္ႏိုင္ေသာအရာမ်ားသည္ ယင္းလူအား ရခိုင္တစ္ေယာက္အျဖစ္ပံုသြင္းေပးပါသည္။ ရန္ကုန္တြင္ေမြးေသာရခိုင္တစ္ေယာက္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ေမြးဖြားေသာရခိုင္တစ္ေယာက္မတူၾကပါ။ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ားစြာရိွပါသည္။
စစ္မွန္ေသာ၊ဟန္ေဆာင္မႈကင္းေသာ၊လူမႈေရးအရတိုးတက္ဖြ႔ြံျဖိဳးေသာျပည္ေထာင္စုအစစ္အမွန္ကိုသြားလိုလွ်င္မတူကြဲျပားမႈမ်ားကိုကြ်န္ေတာ္တို႔လက္ခံတက္ရပါမည္။ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးသည္ တစ္ျခားလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၏ ရိုးရာဓေလ့ထံုးတမ္းအစဥ္အလာ၊ဘာသာစကား၊ယံုၾကည္မႈ၊ေတြးေခၚမႈ၊ဂီတ၊အႏွပညာ စသည့္ေရမတြက္ႏိုင္ေသာအရာမ်ားသည္ကို အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္ေသာ အျမင္မ်ားျဖင့္ၾကည့္တတ္ရပါမည္။ Each people on this earth are with different characteristics and patterns and it is important for us to see it through. ဟု Storkey(1991) ဆိုထားပါသည္။
ေနရာတိုင္းတြင္ အေလာင္းမင္းတရား၊က်န္စစ္သား၊ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္၊ေအာင္ဆန္းစုၾကည္စသည္ျဖင့္ ေျပာေနလို႔မျပီးေခ်၊ ငါတို႔မွာ စသည့္သမိုင္းဂုဏ္ပုဒ္မ်ားရိွသလို ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ တစ္ျခားလူမ်ိဳးမ်ားတြင္ဆိုင္ရာဂုဏ္ပုဒ္မ်ား မ်ားစြာရိွသည္ဟု Mutual က်ေသာ အေတြးအျမင္ အသိအျမင္မ်ား ေမြးဖြားရပါမည္။ ရခုိင္တစ္ေယာက္မွ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္းဓာတ္ပံုကို အေလးထားျမတ္ႏိုးသလို ျမန္မာတစ္ေယာက္မွလည္း ဘုရင္မင္းဘာၾကီး၊ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမက့ဲသို႔ေသာပုဂၢိဳယ္တို႔ကိုလည္း ေလးစားၾကည္ညိုတတ္ရမည္။ မြန္သူရဲေကာင္းမ်ားကိုေလးစားဂုဏ္ယူရမည္။ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားကို တန္ဖိုးထားေလးစားရမည္။ ေနာင္ရိုးတိုက္ပြဲအေၾကာင္းကိုသိသလို၊ ေပၚတူဂီေရတပ္ကိုတိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ေသာ ဘုရင္မင္းဘာၾကီးအေၾကာင္းကိုေလ့လာရမည္။
ျပည္ေထာင္စုေန႔အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ေၾကးမံုသတင္းစာမွ ေအဒီတာအာေဘာ္တစ္ခုကြ်န္ေတာ္ဖတ္မိသည္။ အိုင္ဒီယာအမ်ားစုကိုလက္ခံႏိုင္ေသာ္လည္း သမိုင္းေၾကာင္းကိုေထာက္ျပရာတြင္အမွန္ကုိအမွန္တိုင္းျပတ္ျပတ္သားသား လိပ္ျပာသန္႔သန္႔ ေရးသားရန္မ်ားစြာလိုေနပါေသးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ဗမာ(၀ါ)ျမန္မာလူမ်ိဳးတည္း၌သာသမိုင္းေၾကာင္းရိွသည္မဟုတ္ပါ။ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ေတာင္ငူ၊ပုဂံ၊အင္း၀စသည့္ေခတ္မ်ားတည္ေထာင္လ်က္အတူတကြျငိမ္းခ်မ္းစြာေနခ့ဲၾကသည္ဟု
ျမန္မာလူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒကိုအသက္သြင္းျခင္းသည္ျမန္မာႏိုင္ငံရိွတျခားလူမ်ိဳးမ်ား၏ၾကီးက်ယ္ေသာသမိုင္းေၾကာင္းမ်ားကို
သီအိုရီအသစ္မ်ားႏွင့္ေစာ္ကားရာက်ေနပါသည္။အမွန္ကုိအမွန္အတိုင္းေရးေစခ်င္ပါသည္။ သို႔မွသာ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ား တစ္ေယာက္အေပၚတစ္ေယာက္ေလးစားၾကည့္ညိဳၾကပါလိမ့္မည္။
စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ကိုေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ ဦးေရႊရိုးႏွင့္ေဒၚမိုး အကကို ကမၻာဆံုးထိကျပေန၍မျပီးေခ်။ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္သည္မွာ စိတ္ထားမွန္ကန္စြာျဖစ္လုပ္လားရန္အလြန္အေရးၾကီးသည္။ ျပည္ေထာင္စုဖြားညီေနာင္မ်ားအား သူတို႔လိုခ်င္ေသာ identity မ်ားကိုအာမခံေပးရမည္။ ျပည္နယ္၊ျပည္မ မခြဲျခားဘဲ တိုးတက္ရန္အလားအလာေကာင္းေနေသာမည္သည့္ျပည္နယ္၊တိုင္းမဆို ကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးရမည္။ ျပည္မတိုးတက္ျပီးမွျပည္နယ္တိုးရမည္စေသာ လက္ေတြ႕မက်ေသာ အေတြးအေခၚ၊ ႏိွမ့္ခ်မႈမ်ားအား ခ၀ါခ်ရမည္။
က်ဥ္းေျမာင္းေသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသည္ လူမ်ိဳးၾကီးမဟာ၀ါဒ အေပၚအေျခခံေပၚေပါက္သည္ဟု ကြ်န္ေတာ္ယံုၾကည္ပါသည္။ မဟာ၀ါဒမရိွလ်ွင္ က်ဥ္းေျမာင္းေသာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒမရိွႏိုင္ေပ။ သာမာန္အားျဖင့္မတူညီေသာလူမ်ိဳးစုမ်ားအၾကား ညီညြတ္ျခင္း၊စည္းလံုးျခင္း၊ခ်စ္ျခင္းစသည္ ဟာမိုနီမ်ားကိုယူေဆာင္ရာ မဟာ၀ါဒကို ခ၀ါခ်ဖုိ႔လိုပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားအၾကားကြ်န္ေတာ္တို႔သည္ Act Justly, Love Tenderly, Walk Humbly စသည့္ တန္ဖိုးၾကီးေသာ လူသားအျခခံစိတ္ဓာတ္မ်ားလိုအပ္သည္။ စစ္သူၾကီးမဟာဗႏၵဴလေၾကးရုပ္ကို ရခုိင္ျပည္လမ္းဆံုလမ္းၾကားမ်ားထုလုပ္ထားရိွျခင္းျဖင့္ ရခိုင္လူထု၏ ေလးစားခ်စ္ခင္မႈကိုမရႏိုင္ေပ။ ယင္း၏ဆန္႔က်င္ဘက္သက္ေရာက္မႈမ်ားသာတိုးပြားေစပါသည္။ စစ္မွန္ေသာျပည္ေထာင္စုေဖာ္ေဆာင္ရန္ မဟာဗႏၵဴလထက္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဆရာေတာ္ဥတၱမ ေၾကးသြပ္ရုပ္ၾကီးမ်ားပိုအေရးၾကီးပါသည္။
အခ်ဴပ္အားျဖစ္ဆိုရေသာ ျမန္မာလူထုတြင္ အျမစ္တြယ္ေနေသာ မဟာစိတ္ကိုတိုးတက္ေသာလူသားစိတ္ဓာတ္မ်ားအေျခခံကာေဖ်ာက္ပစ္ဖို႔လိုပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွလူငယ္မ်ားသည္မတူကြဲျပားေသာအရာမ်ားကို ေထာင့္စံု (ecologically ) သံုးသပ္ကာ လက္ခံႏို္င္စြမ္းရိွလာေအာင္၊ ယင္းမတူကြဲျပားမႈမ်ားကိုတန္ဖို႔ထားတတ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္ဖို႔လိုသည္။ မိမိကုိယ္ကို ငါသည္ ျပည္ေထာင္စုသားတစ္ေယာက္ျဖစ္သည္၊ အခြင့္ထူးခံလူတန္းစားမဟုတ္။ ျပည္ေထာင္စုသားအားလံုး တန္တူအခြင့္အေရးရိွရမည္၊ ကရင္တစ္က်ပ္၊ ျမန္မာ(ဗမာ) တစ္က်ပ္ဟု သီအိုရီထုတ္ျပီး လက္ေတြ႔ ျမန္မာ (၇) က်ပ္ရခ်င္သည့္ အေခ်ာင္ခိုအခြင့္ေရးယူခ်င္သည့္စိတ္မ်ားကို ေဖ်ာက္ရမည္။ သို႔မွသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ျပည္ေထာင္စုသားအားလံုးမဟာ၀ါဒေလာင္းရိပ္မွ လြတ္ေျမာက္ျပီး ေခတ္မီွဖိြ႔႔ ျဖိဳးတိုးတက္ေသာ မဟာ၀ါဒကင္း ဒီမိုကေရစီျပည္ေထာင္ၾကီးဆိုသို႔ ဦးတည္ႏိုင္မည္။
“ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားလုိခ်င္ေသာအရာသည္ ခြဲထြက္ေရးမဟုတ္ ေပါင္းစည္းေရးျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားလိုခ်င္ေသာအရာသည္ မုန္းတီးေရးမဟုတ္ ၾကင္နာေရးျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားလိုခ်င္ေသာအရာသည္ မဟာ၀ါဒမဟုတ္ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးႏိုင္ေရးျဖစ္သည္။”
ခ်စ္ဖြယ္ဦး