ကမၻာ့အလယ္မွာ နာမည္ႀကီးခေရ ကၽႊန္ေတာ္ရို႔ရခိုင္လူမ်ိဳးတိေရ ကိုယ္ရို႔ ယဥ္ေက်းမႈ စာပီ အႏုပညာ ဗိသုကာတိနန္႔ သီးျခားလြတ္လပ္ေတ တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံထူေထာင္လို႔ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးတိနန္႔ ရခိုင္မင္းအဆက္ဆက္ ဘီစီ (၆၀၀၀) ေလာက္ကပင္စလို႔ ႏွစ္ေပါင္းအမ်ားႀကီး အုပ္ခ်ဳပ္လာခဂတ္ေတ သမိုင္းအစိုင္အလာႀကီးေရ လူမ်ိဳး ၁ ခု ျဖစ္ပါေရ။ စစ္မွန္ေရ ဗုဒၶဘာသာကိုေလ့ အယင္ အထက္ထက္ကပင္ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္လာဂတ္ၿပီးေက ၀ံသာႏုရကၡိတ တရားတိနန္႔ တိုင္းျပည္မွာ သာယာစည္ပင္ခေရအေၾကာင္းေစာ္ သမိုင္းမွတ္တမ္းတိ ေက်ာက္စာတိ ရႊီဒဂၤါး ေငြဒဂၤါးတိ သမိုင္းရုပ္ၾကြင္းတိေရ ထထင္သွ်သွ်ား ဟိ့နိန္ပါေရ။ ယင္းခ်င့္မွာ ကၽႊန္ေတာ္ရို႔လြတ္လပ္ေတ ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ေရ သကၠရာဇ္ (၁၇၈၄) ခု ရခိုင္ဘုရင္ မဟာသမၼတရာဇာမင္းလက္ထက္မွာ ဗမာဘုရင္ ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္းက စစ္မေၾကျငာပဲ မတရားသိမ္းပိုက္လိုက္လို႔ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရ ဆံုးရႈံးခရၿပီးေက ရခိုင္ တမ်ိဳးသားလံုး ကၽႊန္ျပဳအုပ္ခ်ဳပ္ခံခရပါေရ။
သိန္းေပါင္းအမ်ားႀကီးဟိ့ေရ ရခိုင္ျပည္သူတိသတ္ျဖတ္ခံခရပါေရ။ အေရွ႔ေန၀န္းသခင္ ဗမာဘုရင္အား သစြာခံပါ၏ လို႔ ပီရြက္ကို လိုင္ဖင္းမွာဆြဲထားေရလူတိမွရာ အသက္ေဘးကလြတ္ခဂတ္ပါေရ။ သူ႔ကၽႊန္မခံခ်င္ေရ ရခိုင္သားတိကေတာ့ ရေရလက္နက္တိကို ကိုင္ၿပီးေက ေတာ္လွန္ခဂတ္ပါေရ။ သိန္ေပါင္းအမ်ားႀကီးဟိ့ေရ ရခိုင္သူ ရခိုင္သားတိ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို စြန္႔ခြါၿပီးေက ေရွာင္နိန္ခဂတ္ရပါေရ။ ရခိုင္သူ ရခိုင္သားတိအတြက္ အထြတ္တျမတ္ျဖစ္ေတ မဟာမုနိဘုရားနန္႔ မဟာက်န္ဘုရား၊ သမိုင္းအမြီအႏွစ္ ရတနာပစၥည္းတိ ရခိုင္ဘုရင္နန္႔ မိဖုရားအေျခြအရံတိကို ဗမာျပည္တို႔ ယူလားခဂတ္ပါေရ။ ရခိုင္ထီးနန္းကို မီးတိုက္ၿပီးေက ၿမီဖို႔ထားခဂတ္ပါေရ။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတိကိုေလ့ ရာနန္႔ခ်ီလို႔ ဖ်က္ဆီးခဂတ္ၿပီးေက သိကၡာသမတာဓိဟိ့ေရ ဘုန္းႀကီးတိကို အဓမၼလူ၀တ္လဲခိုင္း အက်င့္ပ်က္ေတ ဗမာ ရဟန္းတိကို ေက်ာင္းထိုင္ခိုင္ၿပီးေက သာသနာညိုဳးႏြမ္းေအာင္ လုပ္ခဂတ္ပါေရ။ ဗမာလက္ေအာက္က်ေရာက္ခရေရ ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္ေရ ကိုယ္ရို႔ ရိုးရာဘာသာ သာသနာ စာပီ ယဥ္ေက်းမႈတိအားလံုး ဗမာမႈျပဳခံရေတာင္မကသိ ရခိုင္သမ အပ်ိဳတိကို မုဒိန္းက်င့္ အတင္းအဓမၼသိမ္္ၿပီးေက လူမ်ိဳးေရးသြီးေႏွာဗ်ာလ္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႔တိလုပ္သမွ်ကို ခံခရဂတ္ပါေရ။ ရခိုင္ျပည္ေရ ဗမာလက္ေအာက္မွာ (၄၂) ႏွစ္ က်ခရၿပီးေက ခရစ္ႏွစ္ (၁၈၂၆ က ၁၉၄၂) အထိ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္တို႔ ၁ ႀကိမ္၊ (၁၉၄၂ က ၁၉၄၅) အထိ ဂ်ပန္လက္ေအာက္တို႔ ၁ ႀကိမ္၊ (၁၉၄၅ က ၁၉၄၈) အထိ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ကိုေနာက္ထပ္ ၁ ႀကိမ္ က်ေရာက္ခပါေရ။ ျမန္မာ ၁ ႏိုင္ငံလံုးကို အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔နန္႔ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တိ သိမ္းထားေရအခ်ိန္မွာ ရခိုင္သူ ရခိုင္သားတိေရ အတိတ္က လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡတိကို မိေဖ်ာက္ဗ်ာလ္ ဗမာတိအပါအ၀င္ အျခား တိုင္းရင္းသားတိနန္႔ လက္တြဲပနာ အတူတူ သူ႔ကၽႊန္ဘ၀က လြတ္ေျမာက္ဖို႔အတြက္ ေတာ္လွန္တိုက္ပြဲ၀င္ခဂတ္ပါေရ။ ရခိုင္ျပည္မွာ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးထက္ သံုးလေစာလို႔ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တိကို ေတာ္လွန္ခပါေရ။ ေယေကခါ (၁၉၄၈) အဂၤလိပ္တိဘာ့က တႏိုင္ငံလံုးလြတ္လပ္ေရး ရယူၿပီးေရေနာက္ပိုင္းမွာ ရခိုင္ျပည္ေရ ကိုယ့္လူမ်ိဳးကို ကိုယ့္လူမ်ိဳး အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ တန္းတူအခြင့္အေရးတိမရေတာင္မကသိ ဗမာလူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒီတိက ဗိုလ္က်စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ေစာ္တိကို ခံခရဂတ္ပါေရ။ ကိုယ့္ထီးကိုယ့္နန္း နိန္ပါလတ္ကတ္ေတ ရခိုင္ျပည္ေရ (၁၉၄၈ က ၁၉၆၂ ) အထိ ဦးႏုလက္မွာ ျပည္နယ္တခုရဖို႔အေရးကိုေတာင္ လက္၀ါးျဖန္႔ ေတာင္ခရေရအေျခအေနကိုေတာင္ ေရာက္ခရပါသိေရ။ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒပ႒ာန္းေရး တန္းတူအခြင့္အေရးရဟိ့ေရအတြက္ တိုင္းရင္းသားတိက ေတာင္းဆိုလာဂတ္ေတအခါမွာ ဗမာဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက စစ္ေတပ္အားကိုးနန္႔ အာဏာသိမ္းလို႔ တိုင္းျပည္ကို သနတ္က်ီဆံတိနန္႔ အႏိုင္က်င့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခပါေရ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေဒနိန္႔ထိ ဗိုလ္က်အုပ္ခ်ဳပ္နိန္ဂတ္ေတ ဗမာအစိုးရအဆက္ဆက္ေရ ဗမာလူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒကို အသက္သြင္းၿပီးေက ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ မ်ိဳးႏြယ္စုတိကို ညီညြတ္မႈမရေအာင္ နည္းမ်ိဳးစံုနန္႔ သြီးခြဲ၊ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရ ျပႆနာတိျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီး၊ စစ္တပ္ တပ္ရင္းတိ အမ်ားႀကီးခ်ၿပီေက လယ္ၿမီတိ မတရားသိမ္း၊ ရြာတိကိုမတရား ေျပာင္းခိုင္း၊ လုပ္အားပီးတိ မတရားေခၚ၊ ပိုတာေခၚ၊ အေကာက္အခြန္တိ မတရားေကာက္၊ လူငယ္ေခ်တိကို စစ္တပ္တို႔ အတင္း၀င္ခိုင္း၊ ရခိုင္လူမ်ိဳးေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္နန္႔ ရခိုင္သမတိကို မုဒိန္းက်င့္၊ ရခိုင္သမတိကို အတင္းအဓမၼယူ၊ ကိုယ္၀န္တိနန္႔ ထားပစ္ခ၊ ဗမာမိသားစုတိကို ရခိုင္ျပည္မွာ ေျပာင္းၿပီးေက နိန္ရာခ်ပီးဗ်ာလ္ ရြာတည္လို႔နိန္ခိုင္စီေစာ္တိကို လုပ္ခဂတ္ပါေရ။ ယင္းခ်င့္ေတာင္ မကသိ ရခိုင္ျပည္က ထြက္ေတ သယံဇာတတိ စီးပြါးေရး ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးတိကို လက္၀ါးႀကီးအုပ္ဗ်ာလ္ သြီးစုပ္အျမတ္ထုတ္ကတ္ပါသိေရ။ ေဒၚလာဘီလီယံေပါင္းအမ်ားႀကီး တန္ဖိုးဟိ့ေရ ရခိုင္သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ကိုေလ့ တရုတ္ျပည္တို႔ေရာင္းစားဗ်ာလ္ စီးပြါးရွာလို႔ ဟိ့ဂတ္ပါေရ။ ရခိုင္ျပည္သူျပည္သားတိမွာ ဆင္းရဲနိန္ဂတ္ရပါေရ။ ပညာေရးမွာေလ့ စာသင္ေက်ာင္း အလံုအေလာက္မဟိ့ေစာ္ရို႔၊ တကၠသိုလ္နန္႔ အဆင့္ျမင့္ပညာသင္ၾကားေရးမွာ ရခိုင္တျပည္လံုးမွာမွ တကၠသိုလ္ ၁ ခု ရာ ထားဟိ့ေစာ္၊ သင္ရိုးစာအုပ္တိကို ဗမာစကားနန္႔ သင္ၾကားစီေစာ္တိ တကၠသိုလ္နန္႔ အဆင့္ျမင့္ပညာသင္ၾကားေစာ္မွာ ဗမာလူမ်ိဳးတိထက္ ရခိုင္တိအတြက္ အခြင့္အလမ္းနည္းပါးေစာ္တိ ဆီးရံု ဆီးပီးခန္းတိအလံုအေလာက္မဟိ့ေစာ္တိ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးနန္႔ အဖက္ဖက္က ခိုက္ေနာက္က်က်န္ခေစာ္တိ ရခိုင္မိ ရခိုင္ဖတိက မြီးေရ ရခိုင္လူငယ္တိကို မွတ္ပံုတင္မွာ ဗမာလူမ်ိဳးအျဖစ္ထည့္လာေစာ္တိ ရခိုင္အႏုပညာ စာပီတိကိုိလြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဖၚထုတ္ခြင့္မရေစာ္တိ ရခိုင္လူငယ္တိ အမ်ားႀကီး ပညာေရးၿပီးဆံုးေအာင္ သင္ဖို႔မရေစာ္တိ မမာ့တိနိန္႔ အေခ်တိပါမက်န္ ကိုယ့္မြီးရပ္ၿမီကနိန္လို႔ ႏိုင္ငံျခားကို ထြက္လာနိန္ရေစာ္တိကို ၾကည့္ၿပီးေက ရခိုင္အနာဂတ္အတြက္ ရင္လီးစရာျဖစ္နိန္ပါေရ။ ယင္းအတြက္တာနန္႔ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္နိန္႔မွာ က်ေရာက္ဖို႔ (၂၂၇) ႏွစ္ေျမာက္ ရခိုင္ႏိုင္ငံ က်ဆံုးေရနိန္႔မွာ ကၽႊန္ေတာ္ရို႔ ရခိုင္သူ ရခိုင္းသားတိအနိန္နန္႔ ရခိုင္ျပည္ကို ရခိုင္သား အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ရဟိ့ေရး ဒီမိုကေရစီနန္႔ လူ႔အခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ရဟိ့ေရးအတြက္ သမိုင္းပီးအမ်ိဳးသားေရးတာ၀န္ကို အတူတူ ထမ္းေဆာင္လားဂတ္ဖို႔အတြက္ ရခိုင္သူရခိုင္သားတိကို Love Arakan အဖြဲ႔၀င္တိကိုယ္စား ကၽႊန္ေတာ္က တိုက္တြန္းလိုက္ရပါေရ။
Love Arakan ခိုင္ေက်ာ္ထူး